Het Vlaams opleidingsverlof (VOV) verrvangt het systeem van betaald educatief verlof in het Vlaamse Gewest. De bepalingen m.b.t. het loonplafond, de collectieve planning van het verlof en de ontslagbescherming blijven echter ongewijzigd van toepassing.
Werknemers in de privésector tewerkgesteld in een Vlaamse vestiging hebben sinds september 2019 het recht hebben om afwezig te zijn van het werk met behoud van loon (geplafonneerd) voor het volgen van een arbeidsmarktgerichte of loopbaangerichte opleiding en dit voor maximum 125 uur per jaar. Het concreet aantal uren VOV is afhankelijk van het tewerkstellingspercentage en het type opleiding/ examen.
Overgangsmaatregelen?
Er zijn wel overgangsmaatregelen van toepassing. Voor opleidingen die zijn gestart voor 01/09/2019 kan het systeem van het betaald educatief verlof nog toegepast worden.
Werknemers die in het schooljaar 2018 – 2019 een opleiding hebben gevolgd waarvoor gebruik werd gemaakt van betaald educatief verlof kunnen ervoor kiezen om deze opleiding verder te zetten onder het systeem van betaald educatief verlof en dit uiterlijk tot 31/12/2021. In dat geval gebeurt de terugvorderingsaanvraag volgens de regelgeving van het betaald educatief verlof.
Opgelet: indien een werknemer een opleiding via de overgangsregeling i.h.k.v. educatief verlof in eenzelfde opleidingsjaar combineert met een opleiding i.h.k.v. opleidingsverlof, zal het aantal terugbetaalde uren educatief verlof in mindering gebracht worden van het aantal uren VOV.
Voor welke opleidingen?
Het Vlaams opleidingsverlof is enkel van toepassing voor:
- Een arbeidsmarktgerichte opleiding die geregistreerd is in de opleidingsdatabank Vlaamse opleidingsincentives.
- Een loopbaangerichte opleiding (= opleiding i.h.k.v. een persoonlijk ontwikkelingsplan tijdens het volgen van loopbaanbegeleiding) deze worden niet opgenomen in de opleidingsdatabank
- Examens bij de Vlaamse examencommissie;
- Examens die de Vlaamse Gemeenschap organiseert om eerder verworven competenties te erkennen (ervaringsbewijs/ EVC).
De opleiding duurt minstens 32u of betreft minstens 3 studiepunten of 32 lestijden in het volwassenonderwijs (m.u.z. van centrale examencommissie en EVC trajecten).
Voor schooljaar 2020 – 2021 geldt er gelet op de coronacrisis een specifieke tijdelijke regeling voor digitale opleidingen.
Voor opleidingen die een werkgever (als opleidingsverstrekker) aan zijn eigen werknemers wil geven, geldt er een bijkomende voorwaarde namelijk dat de werknemer dankzij de opleiding in staat is een andere dan de huidige functie of een onder invloed van een grondig wijzigende omgeving sterk veranderende functie, uit te oefenen. De werkgever zal bij het indienen van de aanvraag tot tegemoetkoming een verklaring op eer moeten invullen waarbij hij verklaart dat de werknemer zich in een van beide situaties bevindt.
Concreet kan een werkgever dus geen gebruik maken van opleidingsverlof als het gaat om opleidingen die de werknemer alleen kan gebruiken in zijn huidige job.
Aantal uren / schooljaar
De Vlaamse overheid heeft een online simulatie tool ter beschikking gesteld op de website waarmee het aantal uren VOV / schooljaar (persoonlijk maximum en maximum per opleiding) berekend kan worden.
1. Tewerkstellingspercentage (persoonlijk maximum)
Het persoonlijk maximum recht op VOV is afhankelijk van het tewerkstellingspercentage van de werknemer. Concreet gaat het om het tewerkstellingspercentage in de maand september van het opleidingsjaar (~DmfA). Indien er in september sprake is van een tewerkstellingspercentage van < ½ dan geldt het tewerkstellingspercentage van de maand waarin de eerste opleiding start indien deze later dan september start.
Voor deeltijdse werknemers (min. ½ ) wordt recht op VOV beperkt in verhouding tot hun tewerkstellingspercentage.
Voor deeltijdse werknemers die exact ½ werken met een vast rooster geldt bovendien de bijkomende voorwaarde dat de lesuren/ examens moeten samenvallen met de arbeidsuren. De betrokken werknemer kan enkel VOV opnemen tijdens de samenvallende uren.
Voorbeeld: tewerkstellingspercentage september 30,4/38 à 125 x 30,4/38 = 100 uren
Voorbeeld: tewerkstellingspercentage september 10/38 en de opleiding start in september à 0u
Voorbeeld: tewerkstellingspercentage september 10/38, de opleiding start in oktober, tewerkstellingspercentage in oktober 19/38 à 125 x 19/38 = 62,5u
2. Type opleiding/ examen
Daarnaast is het concreet aantal uren VOV afhankelijk van het type opleiding/ examen dat de werknemer volgt (beperkt tot het persoonlijk maximum van de werknemer.
Daarbij wordt volgend onderscheid gemaakt:
| Type | Uren VOV |
| Opleidingen met vereiste regelmatige aanwezigheid | Aantal uren VOV beperkt tot het aantal aanwezig lesuren |
| Opleidingen gebaseerd op studiepunten | o 4u VOV/ studiepunto Uitz. HBO opleidingen 6 uren VOV/ studiepunt t.e.m. schooljaar 2021 – 2022 |
| Opleidingen gebaseerd op lestijden: | Aantal uren VOV beperkt tot het voorziene aantal lestijden van de opleiding |
| Examens bij de examencommissie | 8u VOV per examen |
| Examens voor erkenning van verworven competenties | 16u VOV |
Aanvraag werknemer
De werknemer moet het verlof aanvragen bij de werkgever. De werknemer dient hiertoe tijdig het attest van inschrijving te bezorgen aan de werkgever. Dit moet gebeuren uiterlijk 31 oktober van het lopende schooljaar of ten laatste 15 dagen na inschrijving of na verandering van werkgever.
De opname van de uren VOV wordt in onderling overleg tussen de werkgever en de werknemer vastgesteld. De werknemer kan VOV opnemen vanaf de dag voor de start van de opleiding t.e.m. 2 dagen na de einddatum van de opleiding of na het laatste examen.
Ontslagbescherming
De werknemer die zijn recht op VOV uitoefent, geniet een ontslagbescherming. Hij mag niet worden ontslagen, behalve om een dringende reden of om een reden waarvan de aard en de oorsprong vreemd zijn aan het Vlaams opleidingsverlof. De werkgever die het ontslagverbod overtreedt, moet aan de werknemer een vergoeding betalen van 3 maanden loon, onverminderd de vergoedingen die in geval van verbreking van de arbeidsovereenkomst aan de werknemer verschuldigd zijn.
De beschermingsperiode begint volgens sommige rechtspraak vanaf het ogenblik dat de werkgever het getuigschrift van regelmatige inschrijving ontvangt en volgens andere rechtspraak op het moment waarop de werkgever wordt ingelicht over de wens van de werknemer om gebruik te maken van educatief verlof. De bescherming neemt een einde op de laatste dag van de opleiding.
Nauwgezette aanwezigheid
De werknemer is ertoe gehouden de opleiding nauwgezet te volgen. Concreet betekent dit dat de werknemer niet meer dan 10% van de gegeven lessen ongewettigd afwezig mag zijn als de opleiding aanwezigheden vereist.
Daarnaast is de werknemer verplicht om deel te nemen aan het examen indien dit een onderdeel uitmaakt van de opleiding. Indien de werknemer gewettigd afwezig is op de eindbeoordeling, moet de werknemer deelnemen aan het eerstvolgende examen om de opleiding nauwgezet te volgen.
Het niet nauwgezet volgen van de opleiding zal invloed hebben op het eerstvolgende recht op VOV. Er zal dan 25% afgetrokken worden van het eerstvolgende recht op VOV. Daarnaast kunnen er ook administratieve geldboeten van 50 euro tot 500 euro opgelegd worden.
Aanvraag tot terugbetaling
Ook bij het Vlaams opleidingsverlof zal men als werkgever een aanvraag tot terugbetaling van de lonen en sociale bijdragen die betrekking hebben op de dagen en uren van het Vlaams opleidingsverlof kunnen indienen. Het forfait voor de terugbetaling bedraagt momenteel 21,30 euro/ uur.
De aanvraag tot terugbetaling moet u als werkgever indienen via het WSE-loket en dit binnen de 3 maanden na aanvang van de opleiding van uw werknemer (m.u.z. loopbaangerichte opleiding waarbij de werknemer zelf het attest zal bezorgen).
Voor schooljaar 2020 – 2021 geldt volgende regeling:
- Voor opleidingen gestart ten laatste 1 oktober 2020 moet uiterlijk 31 december 2020 een terugbetalingsaanvraag ingediend worden.
- Voor opleidingen gestart na 1 oktober 2020 moet de werkgever de aanvraag binnen de 3 maanden na de start van de opleiding indienen.
De aanvraag kan ingediend worden werknemer per werknemer of via een csv-bestand waardoor de werkgever voor meerdere werknemers in bulk de gegevens kan aanleveren. De Vlaamse overheid voorziet een blanco template en toelichting over het gebruik van deze template.
De uren VOV moeten in de DmfA per kwartaal geregistreerd worden onder code 5. Dit is dezelfde code als voor het betaald educatief verlof.
Opgelet: Het Vlaams opleidingsverlof kan niet gecumuleerd worden met een aanmoedigingspremie in het kader van opleidingskrediet.
Opgelet: Uitzendkantoren kunnen enkel een terugbetaling ontvangen indien de loonkost voor de uren Vlaams opleidingsverlof niet doorgerekend worden aan de klant-gerbuiker.
Administratieve vereenvoudigingen
Hierbij gelden de volgende administratieve vereenvoudigingen:
- de attesten van inschrijving en nauwgezetheid zullen rechtstreeks opgevraagd worden bij de opleidingsinstelling en moeten dus niet meer door de werkgever doorgestuurd worden;
- via het digitaal platform Vlaamse opleidingsincentives kunnen de werkgever en de werknemer het recht van de werknemer, de opname van de uren, de attesten van deelname en de eindbeoordeling raadplegen;
- de administratieve procedure voor de opleidingsverstrekkers wordt gedigitaliseerd.
Overzicht
De Vlaamse overheid heeft een overzicht opgesteld met de belangrijkste verplichtingen van de betrokken actoren.
| Werknemer | Controleert of hij voldoet aan de voorwaarden. Kijkt na in de ‘opleidingsdatabank Vlaamse opleidingsincentives’ of de opleiding die hij wil volgen, recht geeft op VOV. |
| Werknemer | Meldt aan de opleidingsverstrekker dat hij gebruik wil maken van Vlaams opleidingsverlof. |
| Opleidingverstrekker | Bezorgt het ‘Attest van inschrijving’ aan de werknemer (cursist) binnen de 8 dagen na inschrijving. Op dit attest (eventueel met bijlagen) staan minstens de volgende gegevens vermeld (MB van 8 juli 2019): Over de werknemer:
Over de opleidingsverstrekker:
Over de opleiding (indien van toepassing):
Over de examens (in geval van examens bij de examencommissie)
|
| Werknemer | Vraagt VOV aan bij zijn werkgever door hem het ‘Attest van inschrijving’ te bezorgen ten laatste op 31 oktober van het lopende schooljaar (opleiding per schooljaar) of binnen 15 dagen na inschrijving voor andere opleidingen of binnen 15 dagen na indienstreding bij verandering van werkgever. |
| Werknemer en werkgever | Berekenen het aantal uren VOV en plannen samen het VOV in. Ze houden rekening met de collectieve planning. |
| Werkgever | Vraagt ten laatste 3 maanden na de start van de opleiding de terugbetaling van VOV aan bij de Vlaamse overheid via het WSE-loket. |
| Werknemer | Volgt de opleiding nauwgezet. Als de opleiding een eindbeoordeling voorziet, is de werknemer verplicht hieraan deel te nemen. |
| Werkgever | Registreert per kwartaal het aantal uren VOV in de multifunctionele aangifte (DmfA, code 5). |
| Opleidingsverstrekker | Laadt de gegevens van de cursist op in het WSE-loket of het daarvoor voorzien alternatief (bv. DHO2 voor Hoger Onderwijs). |
| Vlaamse overheid | Het departement Werk en Sociale Economie behandelt uw dossier: Het recht op VOV wordt vergeleken met de input van de werkgever en de opleidingsverstrekker. Per goedgekeurd uur Vlaams opleidingsverlof ontvangt de werkgever een forfaitair bedrag van 21,30 euro. |
Contactgegevens Departement Werk en Sociale Economie
Departement Werk en Sociale Economie
Vlaams opleidingsverlof
Koning Albert II laan 35 (bus 20), 1030 Schaarbeek, België
E-mail: vlaamsopleidingsverlof@vlaanderen.be; opleidingsdatabank@vlaanderen.be
Tel.: 1700
Bron: Herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, BS 24 januari 1985; Decreet van 12 oktober 2018 houdende het Vlaams opleidingsverlof en houdende diverse bepalingen betreffende het beleidsdomein Werk en Sociale Economie, BS 13 november 2018; Besluit van de Vlaamse regering van 21 december 2018 tot uitvoering van afdeling 6 – toekenning van betaald educatief verlof in het kader van voortdurende vorming van de werknemers – van hoofdstuk IV van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen en tot wijziging van artikel 4 van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 mei 2013 betreffende de loopbaanbegeleiding, BS 4 maart 2019; MB van 13 februari 2019 tot specificatie van competenties en vaststelling van een beoordelingssysteem, vermeld in artikel 2, §1, van het besluit van de Vlaamse Regering van 21 december 2018 tot uitvoering van afdeling 6 – toekenning van betaald educatief verlof in het kader van voortdurende vorming van de werknemers – van hoofdstuk IV van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen en tot wijziging van artikel 4 van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 mei 2013 betreffende de loopbaanbegeleiding, BS 4 maart 2019; www.vlaanderen.be/vlaams-opleidingsverlof-vov .
