De RSZ voorziet in een vermindering van de socialezekerheidsbijdragen voor aanwervingen van de eerste tot en met de zesde werknemer.
Volgende voorwaarden moeten nageleefd worden vooraleer de werkgever in aanmerking komt voor de vermindering:
- De werkgever is een nieuwe werkgever en is in de voorgaande vier kwartalen voorafgaand op het kwartaal van indiensttreding van de werknemer nooit onderworpen geweest aan de RSZ;
- Als de nieuwe werkgever deel uitmaakt van eenzelfde technische bedrijfseenheid, dan mag de nieuwe werknemer geen werknemer vervangen die in de loop van de 12 maanden (dag op dag) voorafgaand aan de indienstneming in dezelfde technische bedrijfseenheid werkzaam geweest is.
Het is voornamelijk deze tweede voorwaarde die voor heel wat onduidelijkheid zorgt.
Eenzelfde technische bedrijfseenheid, quid?
De wetgeving heeft geen expliciete invulling gegeven van het begrip eenzelfde technische bedrijfseenheid. De RSZ hanteert hiervoor eigen criteria, opgesomd in haar administratieve instructies.
De hoven en rechtbanken volgen grotendeels deze criteria. Het Hof van Cassatie heeft de sociaal en economische criteria ter interpretatie het begrip technische bedrijfseenheid ook bevestigd in een arrest van 29 april 2013.
Aldus is er sprake van eenzelfde technische bedrijfseenheid als twee of meerdere juridische entiteiten verbonden zijn door minstens één gemeenschappelijke persoon zoals een werknemer, bedrijfsleider, …. Deze entiteiten hebben bovendien een gemeenschappelijke socio-economische basis. Enkele voorbeelden: ondernemingen die een aanverwante activiteit uitoefenen in hetzelfde gebouw, gebruik van hetzelfde arbeidsreglement, zelfde personeelsdienst, ….
Ook elkaar opvolgende werkgevers kunnen één technische bedrijfseenheid vormen, bijvoorbeeld bij het voortzetten van een gelijkaardige activiteit na een faling of een overname. De rechtsspraak heeft deze zienswijze al meerdere malen bevestigd. Wel moet er bijkomend aangetoond worden dat de opvolgende ondernemingen minstens één persoon gemeenschappelijk hebben. Als er bij een overname sprake is van een geheel andere activiteit dan is de definitie van eenzelfde technische bedrijfseenheid niet van toepassing.
In de praktijk kan dit evenwel tot toepassingsproblemen leiden. Een beperkt aantal RSZ-specialisten houdt zich hiermee bezig om een zo transparant mogelijke toepassing te waarborgen.
Wat met het begrip vervanging van een werknemer?
Deze voorwaarde maakte deel uit van het recente arrest van het Hof van Cassatie dd. 13.05.2019. Het Hof bevestigt de instructies van de RSZ, m.n. dat de vervanging geïnterpreteerd moet worden in het licht van de van de al dan niet verhoging van het personeelskader.
De werkgever die zich wil beroepen op de vermindering maar deel uitmaakt van een technische bedrijfseenheid zal een telling per hoofd moeten uitvoeren van het aantal personeelsleden. De periode waarbinnen deze telling moet gebeuren is 4 kwartalen voorafgaand aan de indiensttreding van de nieuwe werknemer.
Bijvoorbeeld: Werkgever X neemt op 1 september 2019 zijn eerste werknemer in dienst, maar vormt wel een technische bedrijfseenheid met werkgever Y.
Werkgever X zal 12 maanden moeten terugtellen tot en met 1 september 2018. Over deze periode waren volgend aantal personeelsleden in dienst bij werkgever Y:
- September-december 2018: 12 werknemers
- Januari – maart 2019: 10 werknemers
- April-juni 2019: 14 werknemer
- Juli-augustus 2019: 13 werknemers
Totaal aantal maximum hoofden in de voorafgaande 12 maanden: 14
Op 1 september 2019 werken er in dezelfde technische bedrijfseenheid in het totaal (de nieuwe werknemer inclusief) 14 werknemers.
Aangezien het aantal werknemers op 1 september 2019 gelijk is aan het maximum aantal werknemers binnen de technische bedrijfseenheid in de 12 maanden voordien (14), zal de werkgever geen vermindering kunnen genieten.
Als werkgever X daarentegen op 1 september 2019 twee nieuwe werknemers in dienst neemt, dan is er wel sprake van een nettotoename van het tewerkgestelde personeel. De werkgever kan dan de vermindering eerste aanwerving inroepen voor één werknemer.
Enige waakzaamheid is dus zeker aan de orde bij de toepassing van de vermindering eerste aanwervingen. Zeker wanneer er duidelijke elementen aanwezig zijn die kunnen leiden tot een
Bron: Hand. Kamer 2018-19, 20 maart 2019, 3-4; Cass. 13 mei 2019, nr. S.18.0039.N, www.cass.be.
