Vanaf 01/01/2019 werd het adoptieverlof uitgebreid en geldt er een regeling van pleegouderverlof voor langdurige pleegzorg dat gelijkwaardig is aan het adoptieverlof.
Er werd daarbij voorzien in een geleidelijke uitbreiding van het recht met 1 week per twee jaar vanaf 2019 tot 2027.
1. Adoptieverlof
| Regeling per adoptieouder | Maximumduur |
| Minderjarig kind | Aaneengesloten periode van 6 weken |
| Minderjarig kind met lichamelijke/ geestelijke ongeschiktheid | Aaneengesloten periode van 12 weken |
| Gelijktijdige adoptie meerdere minderjarige kinderen | Verlenging met 2 weken |
Er werd daarbij voorzien in een geleidelijke uitbreiding van het recht op adoptieverlof.
| Inwerkingtreding | Bijkomende weken* |
| 01.01.2019 | 1 week |
| 01.01.2021 | 2 weken |
| 01.01.2023 | 3 weken |
| 01.01.2025 | 4 weken |
| 01.01.2027 | 5 weken |
* De bijkomende weken moeten tussen beide adoptieouders worden verdeeld.
De bijkomende weken kunnen enkel toegepast worden indien volgende voorwaarden cumulatief voldaan zijn:
- de werknemer heeft zijn verlofaanvraag ten vroegste ingediend vanaf de inwerkingtreding van de desbetreffende verlengingsperiode;
- de verlengingsperiode van het verlof vangt ten vroegste aan vanaf de inwerkingtredingsdatum.
Vergoeding
Tijdens de eerste drie dagen van het adoptieverlof behoudt de werknemer het recht op zijn normaal loon ten laste van de werkgever. Voor het resterende deel van het adoptieverlof ontvangt de werknemer een uitkering ten laste van het ziekenfonds.
Ontslagbescherming
Er geldt een ontslagbescherming voor werknemers die adoptieverlof opnemen. De bescherming begint twee maanden vóór de opname van het verlof en eindigt één maand na het einde ervan. Bij overtreding is de werkgever een forfaitaire vergoeding gelijk aan 6 maanden loon verschuldigd. Een ontslag dat wordt voorbereid tijdens de beschermingsperiode en na die periode aan de werknemer wordt meegedeeld wordt gelijkgesteld met een ontslag tijdens de beschermingsperiode.
Deze bijkomende vergoeding mag evenwel niet worden samen genoten met andere vergoedingen die zijn bepaald in het kader van bijzondere beschermingsprocedures tegen ontslag
Op vraag van de werknemer moet de werkgever hem de redenen voor het ontslag schriftelijk meedelen. Zo niet, moet de beschermingsvergoeding aan de werknemer worden betaald.
Sinds 10/11/2022 geldt er bovendien een weerlegbaar vermoeden dat de niet-verlenging van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd geacht wordt verband te houden met het adoptieverlof. Op verzoek van de werknemer deelt de werkgever hem schriftelijk de redenen voor de niet-verlenging mee. De werkgever moet bewijzen dat het niet verlengen van de arbeidsovereenkomst geen verband houdt met het adoptieverlof. Indien de werkgever dit niet kan aantonen of geen reden opgeeft dan is deze een forfaitaire vergoeding verschuldigd die gelijk is aan drie maanden brutoloon.
2. Pleegouderverlof
Pleegzorgverlof – langdurige pleegzorg
Vanaf 01.01.2019 werd er een eenmalig recht op pleegouderverlof ingevoerd (per kind) voor de werknemer:
- die is aangesteld als pleegouder door de rechtbank, door een door de gemeenschap erkende dienst voor pleegzorg, door de diensten van l’Aide à la Jeunesse of door het Comité Bijzondere Jeugdbijstand
- die naar aanleiding van een plaatsing in het kader van een langdurige pleegzorg een minderjarig kind in zijn gezin onthaalt
Langdurige pleegzorg wordt gedefinieerd als pleegzorg waarvan bij aanvang duidelijk is dat het kind voor minstens 6 maanden in hetzelfde pleeggezin bij dezelfde pleegouders zal verblijven.
Duurtijd van het pleegouderverlof
| Per pleegouder | Maximumduur | Maximumduur lichamelijke/ geestelijke ongeschiktheid |
| Minderjarig pleegkind | Aaneengesloten periode van max. 6 weken | Aaneengesloten periode van 12 weken |
| Gelijktijdig onthaal meerdere minderjarige pleegkinderen | + 2 weken | + 2 weken |
Er wordt voorzien in een geleidelijke uitbreiding van het recht op pleegouderverlof.
| Inwerkingtreding | Bijkomende weken* |
| 01.01.2019 | 1 week |
| 01.01.2021 | 2 weken |
| 01.01.2023 | 3 weken |
| 01.01.2025 | 4 weken |
| 01.01.2027 | 5 weken |
* De bijkomende weken moeten tussen beide pleegouders worden verdeeld.
De bijkomende weken kunnen enkel toegepast worden indien volgende voorwaarden cumulatief voldaan zijn:
- de werknemer heeft zijn verlofaanvraag ten vroegste ingediend vanaf de inwerkingtreding van de desbetreffende verlengingsperiode;
- de verlengingsperiode van het verlof vangt ten vroegste aan vanaf de inwerkingtredingsdatum.
Vergoeding
Tijdens de eerste drie dagen van het pleegouderverlof behoudt de werknemer het recht op zijn normaal loon ten laste van de werkgever. Voor het resterende deel van het pleegouderverlof ontvangt de werknemer een uitkering ten laste van het ziekenfonds.
Ontslagbescherming
Er geldt een ontslagbescherming voor werknemers die pleegouderverlof opnemen. De bescherming begint twee maanden vóór de opname van het verlof en eindigt één maand na het einde ervan. Bij overtreding is de werkgever een forfaitaire vergoeding gelijk aan 3 maanden loon verschuldigd. Deze vergoeding kan niet gecumuleerd worden met een andere vergoeding voorzien in het kader van een bijzondere ontslagbescherming.
Concreet mag de werkgever geen enkele daad stellen die een einde zou maken aan de arbeidsovereenkomst, behalve om redenen die vreemd zijn aan de opname van het pleegouderverlof.
3. Gelijkstelling pensioen?
Het KB van 14 januari 2021 stelt de perioden van adoptieverlof en pleegouderverlof waarvoor de werknemer een uitkering ontvangt van het ziekenfonds, gelijk voor het pensioen en dit retroactief vanaf 01/01/2019.
Bron: Wet van 21 december 2018 houdende diverse bepalingen inzake sociale zaken, BS 17 januari 2019; Wet van 6 september 2018 tot wijziging van de regelgeving met het oog op de versterking van het adoptieverlof en tot invoering van het pleegouderverlof, BS 26 september 2018; KB van 14 januari 2021 tot wijziging van artikel 34 van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers, wat betreft de gelijkstelling van perioden van adoptieverlof en pleegouderverlof, BS 28 januari 2021.
