Reizen vanaf 01/07/2021 waarmee rekening houden? – update

Vanaf 01/07/2021 gelden er nieuwe regels in het kader van reizen gelet op de coronacrisis.

Reisverbod?

Sinds 19/04/21 geldt er geen reisverbod meer voor niet-essentiële reizen binnen de Europese Unie*. Hierbij moet men rekening houden met de lokale maatregelen in het land van bestemming. De reisadviezen kan men nog steeds raadplegen op de website van de FOD Buitenlandse Zaken.

* Andorra, Monaco, San Marino en Vaticaanstad worden voor de toepassing van het MB beschouwd als landen van de Europese Unie.

Niet-essentiële reizen naar België zijn verboden voor personen die niet beschikken over de nationaliteit van een land van de Europese Unie of van de Schengenzone, en die hun hoofdverblijfplaats hebben in een derde land dat niet is opgenomen in bijlage I bij de Aanbeveling (EU) 2020/912 van de Raad van 30 juni 2020.

Worden als ‘essentiële reizen’ beschouwd:

• de professionele reizen van gezondheidswerkers, onderzoekers op het gebied van gezondheid en beroepskrachten uit de ouderenzorg;
• de professionele reizen van grensarbeiders;
• de professionele reizen van seizoenarbeiders in de land- en tuinbouw;
• de professionele reizen van vervoerspersoneel;
• de reizen van diplomaten, personeel van internationale organisaties en instellingen en door internationale organisaties en instellingen uitgenodigde personen van wie fysieke aanwezigheid vereist is voor de goede werking van deze organisaties en instellingen, professionele reizen van militair personeel, van ordediensten, van de douane, van de inlichtingendiensten en magistraten, en van humanitaire hulpverleners en personeel van de civiele bescherming, bij het uitoefenen van hun functie;
•  doorreizen buiten de Schengenzone en de Europese Unie;
• de reizen om dwingende gezinsredenen, namelijk:
  •  de reizen die gerechtvaardigd zijn door gezinshereniging in de zin van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen;
  • de bezoeken aan een echtgenoot of partner, die niet onder hetzelfde dak woont, voor zover een aannemelijk bewijs geleverd kan worden van een stabiele en duurzaam onderhouden relatie;
  • de reizen in het kader van co-ouderschap (met inbegrip van een behandeling in het kader van medisch begeleide voortplanting);
  • de reizen in het kader van begrafenissen of crematies van verwanten in eerste en tweede graad;
  • de reizen in het kader van burgerlijke of religieuze huwelijken van verwanten in eerste en tweede graad;
• de professionele reizen van zeevarenden;
• de reizen om humanitaire reden (met inbegrip van de reizen om dwingende medische redenen of de verderzetting van een dringende medische behandeling alsook om bijstand of zorg te verlenen aan een oudere, minderjarige, gehandicapte of kwetsbare persoon);
•  de reizen die studiegerelateerd zijn, met inbegrip van de reizen van leerlingen, studenten en stagiairs, die in het kader van hun studies een vorming volgen en onderzoekers met een gastovereenkomst;
• de reizen van gekwalificeerde personen, als hun werk vanuit economisch standpunt noodzakelijk is en niet kan worden uitgesteld; met inbegrip van de reizen van beroepssporters met een topsportstatuut en professionelen uit de cultuursector, wanneer ze beschikken over een gecombineerde vergunning, en journalisten, bij het uitoefenen van hun professionele activiteit;
• de reizen van de echtgenoot of partner van een persoon die beschikt over de nationaliteit van een land van de Europese Unie of van de Schengenzone, voor zover zij onder hetzelfde dak wonen, evenals de reizen van hun kinderen die onder hetzelfde daken wonen. De feitelijke partners moeten eveneens een aannemelijk bewijs leveren van een stabiele en duurzaam onderhouden relatie.
• De reizen van de personen die een activiteit in loondienst komen uitoefenen in België, met inbegrip van jonge au pairs, ongeacht de duur van deze activiteit, op voorwaarde dat ze daartoe gemachtigd zijn door het bevoegde Gewest (arbeidsvergunning of bewijs dat de voorwaarden voor een vrijstelling vervuld zijn).
• De reizen van de personen die een zelfstandige activiteit komen uitoefenen in België, ongeacht de duur van deze activiteit, op voorwaarde dat ze daartoe gemachtigd zijn door het bevoegde gewest (geldige beroepskaart of bewijs dat de voorwaarden voor een vrijstelling vervuld zijn).

Attest ‘essentiële reis’ 

De reiziger is ertoe gehouden in het bezit te zijn van een attest van essentiële reis. Dit attest wordt uitgereikt door de Belgische diplomatieke of consulaire post indien wordt aangetoond dat de reis essentieel is. Indien gebruik wordt gemaakt van een vervoerder, is deze ertoe gehouden te controleren dat de reizigers, voorafgaand aan de boarding, in het bezit zijn van dit attest. Bij gebrek aan dit attest, is de vervoerder ertoe gehouden het boarden te weigeren. De vervoerder controleert bij aankomst op Belgisch grondgebied opnieuw dat de reiziger in het bezit is van dit attest.

Het attest is niet vereist indien het essentieel karakter van de reis blijkt uit de officiële documenten in het bezit van de reiziger.

Bij gebrek aan dit attest van essentiële reis of bij valse, misleidende of onvolledige informatie in dit attest, en indien het essentieel karakter van de reis evenmin blijkt uit de officiële documenten in het bezit van de reiziger, kan in voorkomend geval de binnenkomst geweigerd worden.

Reizigers die voor aankomst op het grondgebied met een vaccinatiecertificaat een volledige vaccinatie kunnen aantonen, moeten geen attest ‘essentiële reis’ kunnen voorleggen.

Passenger locator form 

Wie voor meer dan 48 uur in het buitenland of in België verblijft, moet het Passenger Locator Form invullen. Dit formulier moet ingevuld worden door:

• iedereen die met het vliegtuig of per boot naar België reist (ongeacht de duur van het verblijf),
• iedereen die van buiten de Europese Unie (EU) of van buiten de Schengenzone met de trein of met de bus naar België reist (ongeacht de duur van het verblijf), en
• alle andere personen die naar België reizen, behalve:
  • wanneer ze minder dan 48 uur in België blijven,
  • ze naar België terugkeren na een verblijf in het buitenland van minder dan 48 uur.

Het BTA formulier in het kader van professionele reizen werd ondertussen afgeschaft. Sinds 10/06/2021 wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen professionele en niet-professionele reizen.

Kleurcode / lijst hoge risico landen

Afhankelijk van de kleurcode van het land waar je verbleef en het feit of dit land op de lijst van hoge risico landen staat kunnen er bijkomende verplichtingen van toepassing zijn.

Opgelet: de verplichtingen zijn gebaseerd op de kleurcode op het moment van terugkeer!

Er zijn 3 soorten certificaten:

• Een vaccinatiecertificaat: bewijs volledige vaccinatie tegen het COVID-19-virus (laatste prik minstens 2 weken geleden).
• Een herstelcertificaat: toont aan dat men hersteld is van COVID-19 (positieve PCR-test die niet ouder is dan 180 dagen + quarantaine is afgelopen).
• Een testcertificaat bewijs dat men een PCR-test onderging waarvan het resultaat negatief was.

Personen die niet wonen in de Europese Unie of Schengenzone moeten over een certificaat beschikken, erkend door België of de Europese Unie.

Kleurcodes

Indien men uit een groene of oranje zone komt, moet men zich niet laten testen en niet in quarantaine.

Indien men uit een rode zone binnen de EU komt (inwoners België):

• • Men beschikt over een vaccinatiecertificaat of herstelcertificaat : geen test en geen quarantaine
  • Men beschikt over een negatieve PCR-test (max. 72u oud): geen test en geen quarantaine
  • Men beschikt niet over een negatieve PCR-test van max. 72u oud:
    • test op dag 1 of dag 2  (m.u.z. van kinderen jonger dan 12 jaar)
    • indien deze test negatief is mag men uit quarantaine op het moment van het verkrijgen van het resultaat

Indien men uit een rode zone buiten de EU komt (inwoners België):

• • Men beschikt over een vaccinatiecertificaat of herstelcertificaat :
    • test op dag 1 of dag 2  (m.u.z. van kinderen jonger dan 12 jaar)
    • indien deze test negatief is mag men uit quarantaine op het moment van het verkrijgen van het resultaat
  • Men beschikt niet over een vaccinatiecertificaat of herstelcertificaat :
    • test op dag 1 en dag 7  (m.u.z. van kinderen jonger dan 12 jaar)
    • 10 dagen quarantaine
  • Men beschikt over een negatieve PCR-test (max. 72u oud): geen test en geen quarantaine
  • Men beschikt niet over een negatieve PCR-test van max. 72u oud:
    • test op dag 1 of dag 2  (m.u.z. van kinderen jonger dan 12 jaar)
    • indien deze test negatief is mag men uit quarantaine op het moment van het verkrijgen van het resultaat

Indien men uit een rode zone binnen de EU komt (niet-inwoners België):

• • Men beschikt over een vaccinatiecertificaat, testcertificaat of herstelcertificaat : geen test en geen quarantaine
  • Men beschikt niet over een vaccinatiecertificaat, testcertificaat of herstelcertificaat: 
    • test op dag 1 of dag 2  (m.u.z. van kinderen jonger dan 12 jaar)
    • indien deze test negatief is mag men uit quarantaine op het moment van het verkrijgen van het resultaat

Indien men uit een rode zone buiten de EU komt (niet-inwoners België):

• • Men beschikt over een vaccinatiecertificaat of herstelcertificaat :
    • test op dag 1 of dag 2  (m.u.z. van kinderen jonger dan 12 jaar)
    • indien deze test negatief is mag men uit quarantaine op het moment van het verkrijgen van het resultaat
  • Men beschikt niet over een vaccinatiecertificaat of herstelcertificaat :
    • test op dag 1 en dag 7  (m.u.z. van kinderen jonger dan 12 jaar)
    • 10 dagen quarantaine

Hoge risico landen

Er geldt voor deze hoge risico landen een inreisverbod. Het is verboden voor personen die zich op enig moment in de afgelopen 14 dagen op het grondgebied van landen bevonden die als zone met heel hoog risico worden aangemerkt, om zich rechtstreeks, dan wel onrechtstreeks naar het Belgische grondgebied te verplaatsen.

Wanneer een land wordt aangemerkt als zone met heel hoog risico overeenkomstig het eerste lid, treedt het inreisverbod op het Belgisch grondgebied in werking op het moment zoals aangegeven op de website “info-coronavirus.be” en ten vroegste 24 uren na de publicatie op die website.

Enkel de volgende personen mogen naar België komen of via België doorreizen:

• Personen die beschikken over de Belgische nationaliteit;
• Personen die hun hoofdverblijfplaats hebben in België;
• De echtgenoot of partner van een persoon die beschikt over de Belgische nationaliteit of zijn hoofdverblijfplaats heeft in België. Deze echtgenoot of partner moet onder hetzelfde dak wonen als de Belg of de persoon die hoofdverblijfplaats heeft in België. Deze reiziger moet in het bezit zijn van een attest van essentiële reis uitgereikt door de Belgische diplomatieke of consulaire post. De feitelijke partners moeten hiervoor een aannemelijk bewijs hebben geleverd van een stabiele en duurzaam onderhouden relatie (zie FAQ);
• De kinderen van een persoon die beschikt over de Belgische nationaliteit of zijn hoofdverblijfplaats heeft in België of diens echtgenoot of partner zoals hierboven gedefinieerd, voor zover zij onder hetzelfde dak wonen. Deze reizigers moeten in het bezit zijn van een attest van essentiële reis uitgereikt door de Belgische diplomatieke of consulaire post;
• Personen die via België doorreizen naar het land van de Europese Unie of de Schengenzone waarvan ze de nationaliteit hebben of waar hun hoofdverblijfplaats zich bevindt;
• Personen die buiten de Schengenzone en de Europese Unie doorreizen (transit via een hoog risico land zonder de internationale zone van de luchthaven te verlaten of transit in België vanuit een hoog risico land zonder de buiten-Schengen zone van de luchthaven te verlaten);
• Personen die reizen omwille van een uiterst dwingende humanitaire reden. Deze personen moeten in het bezit zijn van een attest van dwingende humanitaire reden, uitgereikt door de Belgische diplomatieke of consulaire post, goedgekeurd door de Dienst Vreemdelingenzaken;
• Vervoerspersoneel, vracht- en cargopersoneel, zeevarenden, sleepbootbemanning, loodsen en industrieel personeel tewerkgesteld in de offshore windmolenparken, die professioneel reizen. Deze reizigers moeten in het bezit zijn van een attest uitgereikt door de werkgever;
• Diplomaten, personeel van internationale organisaties en door internationale organisaties uitgenodigde personen van wie fysieke aanwezigheid onontbeerlijk is voor de goede werking van deze organisaties, bij het uitoefenen van hun functie. Deze reizigers moeten in het bezit zijn van een attest van essentiële reis uitgereikt door de Belgische diplomatieke of consulaire post.

Formaliteiten hoge risico landen:

• Het passenger locator form moet steeds ingevuld worden (ongeacht het vervoermiddel en de verblijfsduur).
• Personen zonder hoofdverblijfplaats in België moeten verplicht een recent negatief testresultaat (72u) of vanaf 1 juli over een digitaal EU-COVID-certificaat (of een door de Europese Commissie of België gelijkgesteld certificaat) voorleggen.
• Belgische inwoners moeten getest worden op dag 1 en dag 7. Niet-onwoners moeten getest worden op dag 7. 
• Er is steeds een verplichte quarantaine van 10 dagen.

Opgelet: bovenstaande is ook van toepassing voor volledig gevaccineerde personen!

Europese hoogrisicozone

Vanaf 28/07/2021 wordt er voorzien in een verstrengde procedure voor landen uit de EU of Schengen waar gevaarlijke virusvarianten circuleren en dit ongeacht welke kleurencode voor het land geldt. Dit geldt voor iedereen, ook als je volledig gevaccineerd bent of als je minder dan 48 uur in dat land was.

Bij terugkeer uit een dergelijke Europese hoogrisicozone dienen personen die nog niet volledig gevaccineerd zijn, naast een PCR-test op dag 1 (met quarantaine tot resultaat) ook een PCR-test op dag 7 afleggen. De test op dag 1 vervalt indien de persoon in kwestie reeds PCR-getest werd tijdens de 72 uur voorafgaand aan de aankomst op het Belgisch grondgebied.

Een positieve PCR-test heeft een isolatieplicht van 10 dagen tot gevolg, die niet onderbroken kan worden.

Impact tijdelijke werkloosheid overmacht corona?

Indien men uit een groene of oranje zone komt, moet men zich niet laten testen en niet in quarantaine. Bijgevolg is er GEEN tijdelijke werkloosheid overmacht corona op basis van (vrijwillige) quarantaine mogelijk. Quarantaine voorschriften zullen niet aanvaard worden.

Indien men uit een rode zone komt die bij vertrek een groene of oranje zone was:

• Indien men beschikt over een coronacertificaat of een herstelcertificaat dan is er geen verplichte quarantaine. Bijgevolg is er GEEN tijdelijke werkloosheid overmacht corona op basis van (vrijwillige) quarantaine mogelijk. Quarantaine voorschriften zullen niet aanvaard worden.
• Indien men beschikt over een negatieve PCR-test dan is er geen verplichte quarantaine. Bijgevolg is er GEEN tijdelijke werkloosheid overmacht corona op basis van (vrijwillige) quarantaine mogelijk. Quarantaine voorschriften zullen niet aanvaard worden.
• Indien men beschikt over een positieve PCR-test dan is er een verplichte quarantaine. Bijgevolg is tijdelijke werkloosheid overmacht corona mogelijk indien men niet arbeidsongeschikt is en niet kan telewerken.
• Indien men niet beschikt over het vereiste coronacertificaat of herstelcertificaat en men legt geen PCR-test af dan is er GEEN tijdelijke werkloosheid mogelijk, omdat de quarantaine had kunnen worden vermeden door het afleggen van een (negatieve) PCR-test. Er kan ook geen TW quarantaine worden aangevraagd in afwachting van een test (Indien men zich bij aankomst niet onmiddellijk heeft laten testen).

Indien men uit een rode zone die bij vertrek een rode zone was, dan is er GEEN tijdelijke werkloosheid mogelijk omdat dit niet beschouwd wordt als een overmachtsituatie. Men heeft zichzelf in deze positie geplaatst en moet de gevolgen daarvan dragen. Er is een uitzondering voorzien voor ‘essentiële reizen’.

Indien men uit een zone ‘met heel hoog risico’ komt die bij vertrek geen zone met heel hoog risico was dan is er een verplichte quarantaine. Bijgevolg is tijdelijke werkloosheid overmacht corona mogelijk indien men niet arbeidsongeschikt is en niet kan telewerken.

Indien men uit een zone ‘met heel hoog risico’ komt die bij vertrek reeds zo aangeduid was dan is er GEEN tijdelijke werkloosheid mogelijk omdat dit niet beschouwd wordt als een overmachtsituatie. Men heeft zichzelf in deze positie geplaatst en moet de gevolgen daarvan dragen. Er is een uitzondering voorzien voor ‘essentiële reizen’.

Tijdelijke werkloosheid kan wel mogelijk zijn indien men omwille van een ‘essentiële verplaatsing’ naar het buitenland is vertrokken (vb. professionele of studieredenen, in het kader van co-ouderschap, om een begrafenis/crematie van een verwant tot de tweede graad bij te wonen, om een medische behandeling verder te zetten, of om iemand te bezoeken in het kader van palliatieve zorgen). De RVA behoudt zich wel het recht voor om in het geval van professionele redenen na te gaan of de werkgever niet kennelijk onredelijk heeft gehandeld door de werknemer naar het buitenland te sturen. Het betreft een feitenkwestie.

De RVA zal controles uitvoeren en zal de tijdelijke werkloosheid weigeren of achteraf terugvorderen indien de voorwaarden niet vervuld zijn (bv. wanneer er een reisverbod of een negatief reisadvies is bij vertrek of wanneer de ingeroepen reden voor de “essentiële” verplaatsing niet bewezen of ongeloofwaardig is of wanneer deze enkel als dekmantel moet dienen voor een in wezen toeristisch doel). Controles kunnen onder meer betrekking hebben op verplaatsingen die zich tijdens de schoolvakanties voordoen

Bon: Ministerieel besluit van 23 juni 2021 houdende wijziging van het ministerieel besluit van 28 oktober 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, BS 24 juni 2021; https://www.info-coronavirus.be/nl/reizen/, FAQ RVA d.d. 23/06/2021; https://www.premier.be/nl/overlegcomite-scherpt-reiscontroles-aan; MB van 27 juli 2021 houdende wijziging van het ministerieel besluit van 28 oktober 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, BS 28 juli 2021.