In het kader van een Europese richtlijn heeft de Belgische wetgever recent de wet betreffende de specifieke regels omtrent de detachering van bestuurders in de wegvervoersector gepubliceerd.
De richtlijn heeft als doel het evenwicht te waarborgen tussen de vrijheid van ondernemers om grensoverschrijdende diensten te verlenen, het vrije verkeer van goederen, en het waarborgen van correcte arbeidsvoorwaarden en sociale bescherming voor bestuurders.
De wet is van toepassing op werkgevers die bestuurders detacheren in het kader van activiteiten van wegvervoer voor rekening van derden en die vallen onder de bevoegdheid van :
- het Paritair Comité voor de petroleumnijverheid en -handel (PC 117);
- het Paritair Comité voor het bouwbedrijf (PC 124);
- het Paritair Comité voor de handel in brandstoffen (PC 127);
- het Paritair Comité voor het vervoer en de logistiek (PC 140); en
- het Paritair Comité voor de bewakings- en/of toezichtsdiensten (PC 317).
De wet viseert niet de hypotheses waarin een bestuurder door zijn werkgever ter beschikking wordt gesteld aan een gebruiker met het oog op het uitvoeren van activiteiten in de sector van het wegvervoer in de onderneming van deze gebruiker.
Informatieplicht
Een in België gevestigde werkgever zal voordat zijn bestuurder vanuit België naar een andere lidstaat van de Europese Unie gedetacheerd wordt, hem een schriftelijk document (elektronisch of papier) moeten meegeven met hierop de enige officiële website over de detachering van de lidstaat waar de bestuurder naartoe gedetacheerd wordt. Op deze website kan de bestuurder alle informatie terugvinden met betrekking tot zijn rechten en plichten.
Uitgesloten wegvervoeractiviteiten van begrip “detachering”
In eerste instantie worden de bilaterale goederen- en passagiersvervoeractiviteiten tussen België en een ander land uitgesloten.
Daarnaast worden ook bijkomende laad- en losactiviteiten die tijdens een bilaterale goederen- en passagiersvervoeractiviteit worden verricht, van het begrip “detachering” uitgesloten, zijnde:
- De bilaterale vervoersactiviteit waarbij daarnaast één laad-en /of losactiviteit verricht wordt in de lidstaten of derde landen die de bestuurder doorkruist. De bestuurder mag bijkomend geen goederen laden en weer lossen in dezelfde lidstaat (geen cabotage).
Voorbeeld : Een bestuurder die van Hasselt naar Berlijn rijdt, en één laad-en/of losoperatie in Eindhoven (Nederland) uitvoert, wordt niet gedetacheerd hoewel het geen bilateraal vervoer meer betreft.
- Indien er geen extra activiteit verricht werd bij een in de lidstaat van vestiging aangevangen bilaterale vervoersactiviteit, en deze vervoersactiviteit wordt gevolgd door een bilaterale vervoersactiviteit naar de lidstaat van vestiging, dan is de vrijstelling van toepassing op ten hoogste twee extra laad- en/of losactiviteiten.
Hierbij kan als voorbeeld aangehaald worden: een Belgische bestuurder rijdt van Namen naar Bonn zonder een extra vervoersactiviteit uit te voeren. Bij terugkeer van Bonn rijdt de bestuurder via Eindhoven naar Genk gaan. Dan mag de bestuurder maximum 2 extra vervoersactiviteiten uitvoeren op de terugweg.
Bij een gecombineerd transport is er geen detachering wanneer het weggedeelte op zich bestaat als een bilateraal transport.
Ten slotte is de wet niet van toepassing op de doorvoeractiviteiten, waarbij een bestuurder louter over het Belgische grondgebied rijdt.
De detachering eindigt ook steeds als de bestuurder het gastland verlaat. Elke periode van detachering wordt apart beschouwd en wordt dus niet opgeteld.
Beperken van administratieve vereisten en controlemaatregelen
De wet voert een aantal beperkingen in op de administratieve vereisten en de controlemaatregelen die mogen worden opgelegd aan de buitenlandse werkgevers die hun bestuurders naar België detacheren voor wegvervoeractiviteiten.
Er wordt een nieuwe detacheringsverklaring geïntroduceerd specifiek van toepassing op de werkgevers met werknemers in het wegvervoer. De werkgevers moeten dit gestandaardiseerd papier uiterlijk invullen op het moment dat de detachering aanvangt. De werkgever doet dat via IMI (het ‘Informatiesysteem Interne Markt’), met een meertalig standaardformulier. Het IMI is een digitaal platform waarop de gestandaardiseerde detacheringsverklaring moet worden ingediend en up-to-date gehouden wordt.
Bijkomend wordt bepaald welke documenten na de detachering kunnen worden opgevraagd, m.n. het bewijs van de vervoersactiviteiten, de tachograafgegevens, een kopie van de arbeidsovereenkomst of een gelijkwaardig document, het arbeidstijdregister, de documenten van het land van herkomst die gelijkwaardig zijn aan de Belgische loonafrekening, alsook het bewijs
van betaling van de lonen.
De werkgever moet in het land van vestiging waarnaar de werknemer gedetacheerd wordt, een vervoersmanager of een andere contactpersoon aanduiden, met als opdracht om specifiek voor de wegvervoersactiviteiten op te treden als tussenpersoon ten aanzien van de inspectiediensten en om documenten of berichten te bezorgen en in ontvangst te nemen. Deze gegevens moeten opgenomen worden op de nieuwe detacheringsverklaring.
De wet verbiedt uitdrukkelijk dat elke andere administratieve vereiste of controle die niet in de wet opgenomen is, verboden is en dus niet langer toegepast mag worden.
Indien een werkgever een bestuurder naar België detacheert, zullen de Belgische loon-en arbeidsvoorwaarden nageleefd moeten worden, en ook de regels over de toeslagen en vergoedingen.
Informatie bezorgen aan uitzendkantoor
De Belgische werkgever die een bestuurder-uitzendkracht in een andere EER-lidstaat of Zwitserland laat werken het (Belgische of buitenlandse) moet het uitzendkantoor hiervan schriftelijk informeren, ook als het niet om detachering gaat.
Sancties
Het derde luik van de wet bevat sancties tegen verzenders, expediteurs, contractanten en subcontractanten in gevallen waarin zij wisten of, in het licht van alle relevante omstandigheden
hadden moeten weten dat de vervoersdiensten waartoe zij opdracht geven, inbreuken op de bijzondere regels voor detachering inhouden.
Inwerkingtreding
De wet treedt in werking op de datum van publicatie in het Belgisch Staatsblad, oftewel 11 juli 2022.
Bron: Wet van 19 juni 2022 houdende diverse bepalingen inzake de detachering van bestuurders in de sector van het wegvervoer, BS 11 juli 2022.
