Herinvoering vereenvoudigde procedure tijdelijke werkloosheid overmacht coronavirus vanaf 01/10 – update

Het Overlegcomité heeft vrijdag 6 november beslist om de vereenvoudigde procedure tijdelijke werkloosheid overmacht coronavirus opnieuw in te voeren voor ‘alle’ ondernemingen zowel voor arbeiders als bedienden vanaf 01/10/2020 t.e.m. 31/03/2021. 

Het onderscheid tussen zwaar getroffen ondernemingen en sectoren en niet-zwaar getroffen ondernemingen en sectoren dat werd ingevoerd vanaf 1 september verdwijnt retroactief vanaf 1 oktober.

Concreet kan dus alle tijdelijke werkloosheid omwille van het coronavirus vanaf 01/10/2020 opnieuw aangegeven worden via de vereenvoudigde procedure tijdelijke werkloosheid overmacht corona (en dus niet enkel voor de zwaar getroffen ondernemingen en sectoren).

Het kan dan gaan om:

• een volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst
• een gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst met een afwisseling van volledige tijdelijke werkloosheidsdagen en volledige arbeidsdagen.

Formaliteiten

• De werkgever moet in het kader van de vereenvoudigde procedure geen elektronische mededelingen tijdelijke werkloosheid wegens overmacht versturen naar het bevoegde werkloosheidsbureau van de RVA.
• De werkgever moet zo snel mogelijk een ASR scenario 5 verrichten met code aard van de dag 5.4 ’tijdelijke werkloosheid wegens overmacht’ en reden ‘coronavirus’. Op basis van deze aangifte geeft u als werkgever mee welke dagen de werknemer tijdelijke werkloos werd gesteld.
• Tijdelijke werkloosheid is enkel mogelijk voor het totaal aantal uren waarop de werknemer normaal die dag moest werken. Voor een deeltijdse werknemer wordt een volledige dag geïnterpreteerd op basis van het deeltijdse rooster. Vb. Tijdelijke werkloosheid overmacht in de voormiddag en werken in de namiddag of omgekeerd is niet mogelijk.
• In deze vereenvoudigde procedure is er geen verplichte werkweek.
• Voor de periode van 01/10/2020 t.e.m. 31/03/2021 moeten er geen C3.2 A formulieren afgeleverd worden aan de werknemers die tijdelijk werkloos gesteld worden, ongeacht de reden van tijdelijke werkloosheid. Deze vrijstelling geldt ook voor de bouwsector (C3.2A BOUW).
• De werknemer die een uitkeringsaanvraag moet indienen kan hiervoor het vereenvoudigde formulier C3.2-Werknemers-Corona gebruiken.
• Uiteraard blijft de meldingsplicht en het verbod van uitbesting aan derden ook van toepassing.

Gelet op de retroactieve herinvoering kunnen de ondernemingen die in oktober 2020 een beroep hebben gedaan op economische werkloosheid vanaf 01/10 overschakelen naar de vereenvoudigde procedure tijdelijke werkloosheid overmacht coronavirus. Dit geldt ook voor de situaties van quarantaine van de werknemer, opvang van een kind wegens sluiting van de school of creche, verlenging herstvakantie en opvang van een kind dat in quarantaine zit. De werknemers dient naar gelang de situatie de werkgever onmiddellijk  de nodige attesten bezorgen (quarantaineattest, bewijs dat geldt als quarantaineattest (sms contacttracing) of attest sluiting corona). De werkgever zal deze attesten ter beschikking houden van de RVA met het oog op een eventuele controle door de RVA.

Indien u reeds een mededeling tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen had verricht, kan u voor de periode vanaf 01/10/2020 tijdelijke werkloosheid wegens overmacht inroepen en overschakelen op de vereenvoudigde procedure. Hiervoor is het vereist dat in de ASR aangifte scenario 5 overmacht wordt aangeduid als motief van de tijdelijke werkloosheid met reden ‘coronavirus’.

Opgelet: indien u bij de ASR aangifte als reden tijdelijke werkloosheid economische oorzaken aangeeft (code aard van de dag 5.1), dan blijven de procedures en formaliteiten wel van toepassing (o.a. elektronische melding voorziene periode economische werkloosheid, melding eerste effectieve werkloosheidsdag, verplichte werkweek,…..).

Voor de andere vormen van tijdelijke werkloosheid (slecht weer, collectieve sluiting, technische stoornis, overmacht andere reden en staking/lock-out) blijven de gewone procedures met alle bijhorende formaliteiten van toepassing (zowel voor als na 01/10/2020). Er geldt voor deze vormen van tijdelijke werkloosheid ook de uitzondering m.b.t. het afleveren van een C3.2A controlekaart en het verrichten van ASR scenario 2.

Tijdelijke werkloosheidsuitkering werknemers

De werknemers die tijdelijke werkloos gesteld worden zijn voor de periode van 01/02/2020 t.e.m. 31/03/2021 vrijgesteld van de toelaatbaarheidsvoorwaarden (wachttijd). Dit geldt zowel voor tijdelijke werkloosheid wegens overmacht als voor de tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken.

De tijdelijke werkloosheidsuitkering zowel voor overmacht als voor economische redenen wordt voor de periode van 01/02/2020 t.e.m. 31/03/2020 tijdelijk verhoogd van 65% naar 70% van het gemiddeld geplafonneerd loon van de werknemer (geplafonneerd op 2.754,76 euro / maand). Dit geldt ongeacht de reden van tijdelijke werkloosheid. De werknemer zal een dagelijkse uitkering krijgen tussen de € 55,59 (minimum) en € 74,17 (maximum).

Op de tijdelijke werkloosheidsuitkering van de werknemer wordt  tot 31 maart 2021 slechts 15% bedrijfsvoorheffing ingehouden (ipv 26,75%).

Bovenop de tijdelijke werkloosheidsuitkering wegens overmacht zal de werknemer ook een aanvullende vergoeding ontvangen van de RVA ten belope van 5,63 euro per dag en dit voor de periode van 01/03/2020 tot 31/03/2021. 

Vergoedbaarheidsvoorwaarden

Voor de periode van 01.10.2020 t.e.m.  31.03.2021 kunnen tijdelijk werklozen zonder aangifte ondersteunend vrijwilligerswerk verrichten in het onderwijs en de zorgsector (voor instellingen uit de publieke sector of instellingen zonder winstoogmerk uit de private sector).

Voor de periode van 01.02.2020 tot en met 31.03.2021 (m.u.v. de maand september 2020 indien de werkgever niet erkend is als zwaar getroffen onderneming / sector) gelden voor de tijdelijke werkloze volgende afwijkingen:

• De tijdelijke werkloze kan een bijkomstige activiteit (als zelfstandige of als loontrekkende) die hij/zij al uitoefende in de drie maanden voor hij/zij voor het eerst tijdelijk werkloos werd gesteld wegens het coronavirus tijdens de tijdelijke werkloosheid verder blijven uitoefenen. Die activiteit moet niet worden aangegeven en de inkomsten daaruit hebben geen invloed op de tijdelijke werkloosheidsuitkering.
• Indien de tijdelijke werkloze een pensioen ontvangt, moet hij/zij ongeacht diens leeftijd, daarvan geen aangifte doen en heeft dat geen invloed op de tijdelijke werkloosheidsuitkering.
• De tijdelijke werkloze is vrijgesteld van de verplichting een controlekaart C3.2A bij te houden.

Opgelet! Volgende vergoedbaarheidsvoorwaarden blijven van toepassing:

• Indien de tijdelijke werkloze (bijvoorbeeld door het coronavirus) arbeidsongeschikt is, kunt deze geen aanspraak maken op tijdelijke werkloosheidsuitkeringen.
• De tijdelijke werkloze kan tijdens de tijdelijke werkloosheid niet met behoud van uitkeringen een activiteit als zelfstandige starten of een tewerkstelling uitoefenen of aanvatten bij een andere werkgever dan degene door wie hij/zij tijdelijk werkloos gesteld wordt, bijvoorbeeld als uitzendkracht of flexijobber (uitzonderingen zie ’tewerkstelling bepaalde sectoren).

De periode van 3 maanden waarna de tijdelijke werkloeze wegens overmacht zich moet inschrijven als werkzoekende begint pas te lopen vanaf 01.10.2020.

Tewerkstelling tijdelijke werklozen in bepaalde sectoren

Tijdelijk werklozen die in de periode van 01/04/2020 – 31/03/2021  werken in een “vitale sector” kunnen voor de periode van de tewerkstelling 75% van hun uitkeringen als tijdelijk werkloze behouden.

Als ‘vitale sectoren’ worden beschouwd:

• PC 144: de tuinbouw, met uitzondering van de sector inplanting en onderhoud van parken en tuinen;
• PC 145: de landbouw, voor zover de werknemer uitsluitend wordt tewerkgesteld op de eigen gronden van de werkgever;
• PC 146: de bosbouw;
• PC 322 (uitzendarbeid): voor zover de uitzendkrachten tewerkgesteld worden bij een gebruiker van een van de bovenvermelde sectoren

Bovenstaande geldt ook voor de zorgsector voor de periode van 01/10/2020 – 31/03/2021. Het gaat om de private en openbare diensten voor zorg, opvang en bijstand voor personen, voor oudere personen, voor minderjarigen, voor mindervalide personen en voor kwetsbare personen, met inbegrip van slachtoffers van intrafamiliaal geweld.

Voor de private sector gaat het om de volgende sectoren:

• PC 318: de diensten voor gezins- en bejaardenhulp;
• PC 319: de gezondheidsinrichtingen en -diensten;
• PC 330: de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector;
• PC 331: de Franstalige en Duitstalige welzijns- en gezondheidssector;
• PC 322 (uitzendarbeid): voor zover de uitzendkracht wordt tewerkgesteld bij een gebruiker die ressorteert onder één van de hierboven vermelde paritaire comités;
• het onderwijs
• instellingen en centra die contactopsporing verrichten met het oog op het beperken van de verspreiding van het coronavirus Covid-19.

Gelijkstelling vakantie?

De dagen tijdelijke werkloosheid overmacht coronavirus worden gelijkgesteld voor vakantie en dit voor de periode van 1 februari 2020 tot en met 31 augustus 2020.

Concreet betekent dit dat de dagen tijdelijke werkloosheid overmacht wegens het coronavirus voor de periode van 01/02/2020 – 31/08/2020 gelijkgesteld zijn als effectief gewerkte dagen voor de berekening van het vakantiegeld en de vakantieduur en dit zowel voor arbeiders als bedienden. 

De sociale partners in de NAR hebben een akkoord bereikt hebben om bedrijven verder door de crisis te loodsen. Een van de onderdelen van dit akkoord is de verdere verlenging van de gelijkstelling van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht omwille van corona vanaf 01/09/2020 zolang het specifieke overmachtsstelsel wegens corona loopt. Hieraan werd echter de voorwaarde gekoppeld dat de regering zou voorzien in een financiële compensatie voor werkgevers.

De Federale regering heeft op 6 november 2020 aangekondigd dat ze het akkoord van de sociale partners in de NAR zullen uitvoeren waardoor de overheid deels tussenkomt in de financiering van het vakantiegeld voor tijdelijk werklozen. In de berekening van het vakantiegeld zouden de dagen tijdelijke werkloosheid gelijkgesteld worden aan gewerkte dagen.

Er is voorlopig nog geen wettekst gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad voor een verlenging van deze gelijkstelling na 31/08/2020.

Bron: https://www.rva.be/nl/nieuws/tijdelijke-werkloosheid-door-de-coronacrisis-covid-19-terugkeer-naar-de-vereenvoudigde-procedure-vanaf-01102020; Infoblad T2 RVA; https://www.premier.be/nl/federale-regering-beslist-breed-sociaaleconomisch-steunpakket; KB van 22 december 2020 tot uitbreiding en verlenging van de maatregelen genomen op het vlak van werkloosheid in het kader van de strijd tegen de verspreiding van het coronavirus COVID-19.