De programmawet van 26/12/2022 voorziet in de verhoging van de bijzondere activeringsbijdrage wanneer werkgevers de werknemers geheel of gedeeltelijk vrijstellen van prestaties, al dan niet met behoud van loon.
De maatregel is bedoeld om werkgevers te ontmoedigen hun werknemers van minder van 60 jaar vrij te stellen van prestaties waarbij er voorzien wordt in een optimalisering van de activeringsbijdrage.
- De activeringsbijdrage van respectievelijk 16 en 18 % wordt verhoogd naar 20 % voor de twee jongste leeftijdsgroepen (- 60 jarigen)
- Wanneer de werkgever veel gebruik maakt van het systeem, met name hij de activeringsbijdrage verschuldigdis voor minstens 10 % van zijn werknemer, zal de bijzondere bijdrage verhogen met 25%.
Bijzondere activiteringsbijdrage
Begin 2018 werd er een bijzondere activeringsbijdrage ingevoerd voor werkgevers die hun werknemers van een bepaalde leeftijd (met een al dan niet verminderd loon) vrijstellen van prestaties om zo de strikte voorwaarden van SWT (stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag) te omzeilen.
Principe
De activeringsbijdrage is verschuldigd voor de werknemers die geen enkele prestatie leveren tijdens een volledig kwartaal bij dezelfde werkgever, met uitzondering van de wettelijke volledige schorsingen van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst (ziekte, ongeval, tijdskrediet, thematische verlof,….) en in het geval van vrijstelling van prestaties tijdens de opzeggingsperiode.
De bijdrage is verschuldigd tot op het ogenblik waarop het recht van de werknemer om met pensioen te gaan zich opent.
Percentage afhankelijk van de leeftijd
Het percentage van de bijdrage is afhankelijk van de leeftijd van de werknemer op het ogenblik waarop de werkgever hem van elke prestatie vrijstelt.
De bijdrage wordt berekend op het brutokwartaalloon met een minimumbedrag afhankelijk van de leeftijd van de werknemer bij het begin van de vrijstelling van prestaties.
- Bestaande percentages en minimumbedragen 01/01/2018 tot 31/12/2022
| Leeftijd bij het begin van de vrijstelling prestaties | Percentage | Minimumbedrag |
| < 55 jaar | 20% | 300 euro |
| >= 55 jaar < 58 jaar | 18% | 300 euro |
| >= 58 jaar < 60 jaar | 16% | 300 euro |
| >= 60 jaar < 62 jaar | 15% | 225,60 euro |
| >= 62 jaar | 10% | 225,60 euro |
- Nieuwe percentages en minimumbedragen 01/01/2023
| Leeftijd bij het begin van de vrijstelling prestaties | Percentage | Verhoogd percentage* | Minimumbedrag |
| < 55 jaar | 20 % | 25% | 300 euro |
| >= 55 jaar < 58 jaar | 20 % | 25% | 300 euro |
| >= 58 jaar < 60 jaar | 20 % | 25% | 300 euro |
| >= 60 jaar < 62 jaar | 15 % | 18,75% | 225,60 euro |
| >= 62 jaar | 10 % | 12,5% | 225,60 euro |
*Indien de werkgever de activeringsbijdrage verschuldigd is voor minstens 10% van zijn werknemers.
De activeringsbijdrage is niet verschuldigd op een ontslagpremie of een gouden handdruk.
Uitsluiting/ vermindering
- Indien de werknemer gedurende de eerste vier kwartalen van vrijstelling van prestaties daadwerkelijk een opleiding georganiseerd door zijn werkgever, verplicht heeft gevolgd, waarvan de kostprijs tenminste 20 % bedraagt van het brutojaarloon waarop hij voor de vrijstelling van prestaties recht had, dan is de werkgever vrijgesteld van de betaling van de activeringsbijdrage.
Opgelet: de werkgever moet aan de Algemene Directie van TSW het bewijs leveren dat de werknemer de opleiding effectief heeft gevolgd. TSW zal de RSZ hiervan eenmaal per jaar in kennis stellen.
- De activeringsbijdrage is ook niet verschuldigd indien de werknemer een nieuwe tewerkstelling van minstens 1/3 VTE aanvat hetzij bij een of meerdere andere werkgever(s), hetzij als zelfstandige. De activeringsbijdrage is opnieuw verschuldigd van zodra de werknemer de hierboven vermelde tewerkstelling niet langer uitoefent
- Indien de werknemer gedurende de periode van vrijstelling van prestaties de verplichting had om een opleiding te volgen die georganiseerd wordt door zijn werkgever voor tenminste 15 dagen gedurende een periode van vier opeenvolgende kwartalen, wordt het bijdragepercentage verminderd met 40% gedurende de betreffende vier kwartalen.
| Leeftijd bij het begin van de vrijstelling prestaties | Verlaagd percentage (-40%) | Indien ≥ 10%* |
| < 55 jaar | 12% | 15% |
| >= 55 jaar < 58 jaar | 12% | 15% |
| >= 58 jaar < 60 jaar | 12% | 15% |
| >= 60 jaar < 62 jaar | 9% | 11,25% |
| >= 62 jaar | 6% | 7,5% |
*Indien de werkgever de activeringsbijdrage verschuldigd is voor minstens 10% van zijn werknemers.
Het is nog even afwachten op verdere instructies van de RSZ.
Inwerkingtreding
De verhoogde activeringsbijdrage is van toepassing vanaf het eerste kwartaal van 2023.
De wet voorziet geen overgangsregeling wat betekent dat de verhoogde bijdrage van toepassing is op lopende gevallen.
Bron: Programmawet van 26 december 2022, BS 30 december 2022.
