De RVA heeft via een persbericht op haar website meegedeeld dat zij haar standpunt betreffende de overuren die gepresteerd worden door werknemers die deeltijds werken in het kader van tijdskrediet of thematisch verlof aanpast. Ook haar standpunt over het gebruik van ADV-dagen (arbeidsduurverminderingdagen) tijdens de periode van tijdskrediet of thematisch verlof wordt versoepeld.
De filosofie achter het opnemen van tijdskrediet of thematisch verlof moet echter gewaarborgd blijven, m.n. het creëren van een betere combinatie op privé en professioneel vlak. Verder dient ook in acht genomen te worden dat de werknemer die deeltijds gaat werken een uitkering ontvangt van de RVA, hetgeen niet geldt voor werknemers die deeltijds werken en geen tijdskrediet of thematisch verlof opnemen.
Hieronder alvast een overzicht van het gewijzigde standpunt en de toepassing in de praktijk.
1. Leef de regels rond deeltijdse arbeid na.
Een werknemer die een (tijdelijke) loopbaanvermindering aangevraagd heeft en hierdoor zijn arbeidsduur verminderd, wordt beschouwd als een deeltijdse werknemer. Aldus dienen de regels voor deeltijdse arbeid nageleefd te worden.
De werkgever zal een schriftelijke arbeidsovereenkomst betreffende deeltijdse arbeid moeten afsluiten met de werknemer, met hierin het voorziene rooster.
Als de werknemer in een variabel deeltijds rooster tewerkgesteld wordt, moet de werkgever hem of haar ten minste 5 werkdagen op voorhand informeren over het toepasselijke werkrooster.
Hou steeds een afwijkingsdocument bij de hand. Dit document moet gebruikt worden wanneer er afwijkingen zijn op het voorziene arbeidsrooster. Als er binnen de onderneming een systeem van (elektronische) tijdsopvolging is, dan moet dit papieren afwijkingsdocument niet gebruikt worden. Dit registratiesysteem zal wel de identiteit van de werknemer, het begin- en einduur van de prestaties en de pauzes, en de periode moeten registreren, anders is het niet geldig.
2. Respecteer de tewerkstellingsbreuk gedurende de loopbaanvermindering en het rooster zoals voorzien in de arbeidsovereenkomst voor deeltijdse arbeid.
Tijdens het tijdskrediet of thematisch verlof wordt de tewerkstellingsbreuk verminderd naar 90%, 80% of 50%.
Gedurende de periode van de loopbaanvermindering moet deze tewerkstellingsbreuk gerespecteerd worden. Dit betreft een wijziging t.o.v. het oorspronkelijke standpunt van de RVA. Initieel diende de tewerkstellingsbreuk namelijk over de periode van één maand gerespecteerd worden, hetgeen in strijd was met de wet
3. Overuren zijn mogelijk in uitzonderlijke situaties en op verzoek van de werkgever
Oorspronkelijk liet de RVA geen overuren toe bij tijdskrediet of thematisch verlof. Bijkomende uren mochten enkel in uitzonderlijke omstandigheden gepresteerd worden. Thans stelt de RVA zich toleranter op. Overuren zijn mogelijk binnen de wettelijke voorziene bepalingen en als voldaan is aan de volgende bijkomende voorwaarden:
- De overuren worden gepresteerd op verzoek van de werkgever. Het stelsel van de vrijwillige overuren kan dus niet toegepast worden in het kader van de loopbaanvermindering.
- De overuren moeten ingehaald worden binnen de wettelijk voorziene referentieperiode (initieel binnen een trimester maar kan verlengd worden tot maximaal één jaar), en minstens binnen de voorziene periode van de loopbaanvermindering.
Hoewel het wettelijk niet vereist is, moeten ook de bijkomende uren ingehaald worden binnen de periode van de loopbaanvermindering.
- Gelet op de filosofie van de loopbaanvermindering mogen overuren en bijkomende uren enkel in uitzonderlijke omstandigheden of in situaties van overmacht gepresteerd worden. Er mag dus geen sprake zijn van het structureel presteren van overuren of bijkomende uren.
Voor de wachtdiensten geldt een uitzondering, doch de wachtdienst mag niet voorzien zijn op het tijdstip dat samenvalt met de gebruikelijke loopbaanvermindering. De overuren/bijkomende uren moeten ook steeds binnen de voorziene periode ingehaald worden.
4. Opname van ADV-dagen is mogelijk binnen de voorziene periode van loopbaanvermindering
Tijdens de periode van de loopbaanvermindering kan een werknemer ADV-dagen opnemen binnen de wettelijk voorziene periode, en minstens binnen de periode van de loopbaanvermindering zodat de tewerkstellingsbreuk exact uitkomt op 50%, 80% of 90%.
Voorgaande houdt in dat een werknemer de ADV-dagen pro rata moet opnemen tijdens de periode van tijdskrediet of thematisch verlof.
Een uitzondering is voorzien voor wanneer een cao of het arbeidsreglement de opname van de ADV-dagen binnen een bepaalde periode oplegt.
Voorbeeld: de werknemer neemt 1/5 loopbaanonderbreking van 01.01.2019 tot 30.06.2019. Binnen zijn onderneming bestaat een stelsel van ADV. Dat stelsel voorziet dat de voltijdse werknemers 39 uur per week werken in plaats van 38 uur. Ter compensatie krijgen ze 6 dagen ADV die ze moeten nemen tussen Kerstmis en Nieuwjaar. Dat is zo bepaald in een collectieve arbeidsovereenkomst. Tussen 01.01.2019 en 30.06.2019 presteert de werknemer in loopbaanonderbreking 31u12’/39u in plaats van 30u24’/38u. Daarvoor krijgt hij wel een aantal dagen ADV dat overeenkomt met de prestaties die hij in die periode heeft geleverd. Als het inhalen van de ADV is opgelegd door een collectieve arbeidsovereenkomst zal er geen gevolg gegeven worden door de RVA als de werknemer tussen 01.01.2019 en 30.06.2019 31u12’/39u presteert en zijn dagen ADV niet opneemt.
5. Loopbaanvermindering en glijdende uren
Een werknemer tewerkgesteld in een systeem van glijdende uren kan zijn loopbaan ook verminderen maar dient er wel voor te zorgen dat zijn of haar gepresteerde arbeidstijd overeenstemt met de tijd vermeld in de bijlage bij de arbeidsovereenkomst en gedurende de wettelijke voorziene periode, maar beperkt tot de periode van loopbaanonderbreking.
Verder dienen ook alle praktische toepassingsmodaliteiten (stam- en glijtijden, maximale dagelijkse en wekelijkse arbeidsduur …) van het glijdend uurrooster van de werknemer in 1/5 of 1/2 loopbaanonderbreking te worden bepaald in het arbeidsreglement en in de deeltijdse arbeidsovereenkomst.
6. Controle
De inspectiedienst van de RVA zal nagaan of voorgaande regels nageleefd worden in functie van:
- Elke gevraagde periode van loopbaanonderbreking. Dit wil zeggen dat bij een overschrijding van de tewerkstellingsbreuk, dit niet rechtgetrokken kan worden tijdens de periode van hier op volgende verlenging.
- De juridische teksten die van toepassing zijn binnen de onderneming
- De persoonlijke situatie van de betrokken werknemer
Als de inspectie onregelmatigheden of inbreuken vaststelt, kan dat de volgende gevolgen hebben:
- strafrechtelijke vervolging van uzelf en/of de werknemer
- en/of herziening van het recht op loopbaanonderbreking van de werknemer
- en/of herziening van het recht op de uitkeringen van de werknemer
- en/of terugvordering van de onderbrekingsuitkeringen die de werknemer ten onrechte heeft ontvangen.
Bron: www.rva.be
