Op Europees niveau werd er door de Europese Raad een uitvoeringsbesluit genomen in uitvoering van Richtlijn 2001/55. Het betreft de situatie waarbij in geval van massale toestroom van ontheemden afkomstig uit derde landen die niet naar hun land van oorsprong kunnen terugkeren onmiddellijk een tijdelijke bescherming wordt geboden. Deze richtlijn werd omgezet in Belgisch recht.
De tijdelijke bescherming wordt voorzien voor volgende personen:
- Oekraïense onderdanen én hun gezinsleden die vóór 24 februari 2022 in Oekraïne hun hoofdverblijfplaats hadden.
- Staatlozen en onderdanen van andere derde landen dan Oekraïne, die vóór 24 februari 2022 in Oekraïne internationale bescherming of daarmee gelijkgestelde nationale bescherming genoten, én hun gezinsleden die vóór 24 februari 2022 hun hoofdverblijfplaats in Oekraïne hadden.
Definitie ‘familieleden’:
- De huwelijkspartner of de niet-gehuwde partner met wie een duurzame relatie wordt onderhouden, overeenkomstig hetgeen wordt voorzien in de Belgische vreemdelingenwetgeving.
- Minderjarige ongehuwde kinderen, met inbegrip van die van de huwelijkspartner, ongeacht of zij binnen of buiten het huwelijk zijn geboren of geadopteerde kinderen zijn.
- Andere naaste familieleden die met het gezin samenwoonden ten tijde van de omstandigheden rond de massale toestroom van ontheemden, en die op dat tijdstip volledig of grotendeels afhankelijk waren.
Definitie ‘Staatlozen en onderdanen van derde landen’:
- Onderdanen van derde landen die vóór 24 februari 2022 legaal in Oekraïne verbleven op basis van een geldige permanente verblijfsvergunning en die niet naar hun land of regio van herkomst kunnen terugkeren onder veilige en duurzame omstandigheden
Het KB dat voorziet in de aanpassing van het KB van 02/09/2018 en de uitbreiding voor familieleden voorziet werd op 8 april 2022 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Deze wijziging is in werking getreden op 4 maart 2022.
Voor het aanvragen van deze tijdelijke bescherming moet men zich aanmelden met Oekraïense identiteitsdocumenten om 8u30 bij het registratiecentrum in Brussel (Adres nieuw registratiecentrum: BRUSSELS EXPO PALEIS 8 – HEIZEL VERREGAT vanaf 14/03/2022). Na onderzoek van de voorgelegde documenten zal DVZ beslissen of tijdelijke bescherming kan worden toegekend. Als dit het geval is, dan ontvangt men van DVZ het ‘attest – tijdelijke bescherming‘. Met dit attest van tijdelijke bescherming kunnen ze zich vervolgens aanbieden bij het gemeentebestuur van de verblijfsplaats om een elektronische vreemdelingenkaart A (beperkt verblijf) aan te vragen.
In afwachting van de woonstcontrole en/of de afgifte van de A kaart wordt een bijlage 15 afgegeven, die 45 dagen geldig is. De bijlage 15 vermeldt ‘onbeperkte toegang tot de arbeidsmarkt’.
De elektronische vreemdelingenkaart A (beperkt verblijf) is geldig voor 1 jaar vanaf de datum van de inwerkingstelling van de tijdelijke bescherming (d.w.z. van 04.03.2022 tot 04.03.2023) Deze geldigheidsduur kan verlengd worden voor 2 keer zes maanden tenzij de Raad van de Europese Unie een einde stelt aan de tijdelijke bescherming. Op deze elektronische vreemdelingenkaart A (beperkt verblijf) zal ook de melding staan ‘onbeperkte toegang tot de arbeidsmarkt’.
Op basis van de hierboven vermelde bijlage 15 en elektronische vreemdelingenkaart A (beperkt verblijf) met melding ‘onbeperkte toegang tot de arbeidsmarkt’ kan men zonder arbeidskaart/ gecombineerde vergunning werken in België tijdens de geldigheidsduur van deze documenten.
Bron: https://dofi.ibz.be/nl/news/oekraine-tijdelijke-bescherming; https://info-ukraine.be/nl/newsroom/tijdelijke-bescherming; https://news.belgium.be/nl/tewerkstelling-van-familieleden-van-oekrainers-met-statuut-tijdelijke-bescherming;KB van 29 maart 2022 tot wijziging van het koninklijk besluit van 2 september 2018 houdende de uitvoering van de wet van 9 mei 2018 betreffende de tewerkstelling van buitenlandse onderdanen die zich in een specifieke verblijfssituatie bevinden, BS 8 april 2022.
