Niet-EER-studenten die in België afstuderen moeten naar hun land van herkomst terugkeren behoudens wanneer ze onmiddellijk een job hebben gevonden in België. Om deze studenten te laten werken, moeten de werkgevers evenwel ook de voorwaarden in het kader van de single permit naleven.
In 2016 werd er vanuit de Europese Unie echter een nieuwe richtlijn uitgevaardigd met betrekking tot niet-EER-studenten die in een lidstaat van de EU wensen te studeren en verblijven. Als gevolg van deze richtlijn diende België haar vreemdelingenwetgeving dan ook aan te passen voor wat de niet-EER-studenten betreft die naar België wensen te komen om er te studeren. Er moest ook in het bijzonder aandacht worden besteed aan de mobiliteit van deze studenten binnen de EU door het invoeren van een “zoekjaar” na het afronden van hun studies.
Niet-EER-studenten krijgen overeenkomstig de wet van 11/07/2021 één jaar de tijd om een job te vinden in België. Het betreft dus een tijdelijke verblijfstitel en arbeidsvergunning genaamd ‘zoekjaar’ voor de duurtijd van één jaar. Deze duurtijd is niet verlengbaar.
Deze tijdspanne geldt ook voor de niet-EER-studenten die een deel van hun hogere studies in een andere lidstaat van de EU gevolgd hebben alsook in België in het kader van een mobiliteitsprogramma.
Tijdige aanvraag
Vijftien dagen vóór het verstrijken van de verblijfsvergunning als student moet de niet-EER-student, die in België gestudeerd heeft en een Belgisch diploma behaald heeft zijn aanvraag indienen bij het gemeentebestuur waar de vreemdeling zijn hoofdverblijfplaats heeft. Deze mogelijkheid is voorzien vanaf 16 augustus 2021.
De student moet hiervoor geen administratieve kost betalen.
De student moet minstens afstuderen met één van de volgende diploma’s (kwalificatieniveau 5,6 of 7):
- Graduaat
- bachelor
- master
Indien het een niet-EER-student betreft die zijn diploma via een buitenlandse onderwijsinstelling behaalde, zal de student een attest van deze instelling moeten bijbrengen dat de student afgestudeerd is. De aanvraag van de student met het buitenlands diploma moet tevens ingediend worden binnen 3 maanden na het bekomen van het diploma, en dit middels een indiening van de aanvraag bij de bevoegde Belgische diplomatieke of consulaire post in het land waar de vreemdeling verblijft.
Omwille van het ontbreken van een uitvoerend KB kon het verblijfsdocument nog niet afgeleverd worden. In de tussentijd leverde de gemeente een bijlage 15 af waarmee de student werk kan zoeken. Op 19/10/2021 is het KB in het Belgisch Staatsblad verschenen. Hierin is vastgelegd dat wie aan alle voorwaarden voldoet en een verblijfsmachtiging krijgt om hier na zijn studies te werken of zelf een onderneming op te richten, een elektronische vreemdelingenkaart A krijgen met daarop de vermelding ‘werk zoeken’. Deze kaart heeft een geldigheidsduur van 12 maanden en kan niet verlengd worden.
Opgelet: de termijn van een ‘Bijlage 15’ (het tijdelijk verblijfsdocument in afwachting van de beslissing over de aanvraag) wordt in mindering gebracht van de geldigheidsduur van de A-kaart.
Voorwaarden
Er gelden een aantal verplichtingen waaraan de niet-EER-student moet voldoen om zijn tijdelijke verblijfstitel te behouden.
De student moet tijdens het zoekjaar:
- actief zoeken naar een tewerkstellingsplaat met een passende functie die ervoor zorgt dat de student een gecombineerde vergunning kan aanvragen als werknemer in loondienst; of
- de nodige stappen te zetten om te voldoen aan alle wettelijke verplichtingen om een zelfstandige beroepsactiviteit uit te oefenen, hetzij als natuurlijk persoon, hetzij als rechtspersoon of binnen iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid.
Verder zal de student ook het bewijs van een ziektekostenverzekering en het bewijs van voldoende bestaansmiddelen (2021: 679 € per maand) moeten aantonen.
Tijdens dit ‘zoekjaar’ zal de Dienst Vreemdelingenzaken het dossier verder opvolgen. Indien blijkt dat de niet-EER-student onvoldoende stappen onderneemt om voorgaande te bereiken, dan zal de tijdelijke verblijfstitel ingetrokken kunnen worden.
Single permit
Gedurende het zoekjaar heeft de niet-EER-student onbeperkt toegang tot de arbeidsmarkt. Hij kan dus ook tewerkgesteld worden zonder dat aan de single permit voorwaarden voldaan moet zijn.
Wanneer evenwel blijkt dat een gepaste tewerkstelling gevonden is, zal de niet-EER-student zo snel mogelijk een aanvraag moeten indienen voor de single permit. Het doel van de tijdelijke verblijfsvergunning is immers om een gepaste functie te vinden. Indien deze voorwaarden voldaan is, valt de niet-EER-student terug onder het toepassingsgebied van de single permit en zullen deze voorwaarden nageleefd moeten worden. Bij een hoger opgeleid profiel dient de Belgische werkgever zo een specifiek hoger loon toe te kennen opdat de afgestudeerde derdelander toegelaten wordt tot de Belgische arbeidsmarkt ofwel dient deze persoon tewerkgesteld te worden binnen een knelpuntberoep.
Moest dit niet het geval zijn, zal de Belgische werkgever moeten aantonen dat er bijzondere economische en/of sociale redenen aanwezig zijn om deze werknemer aan te nemen.
Bijlage 33 en niet-Belgische studenten
Bijkomend geven we ook nog mee dat de bijlage 33 die voor niet-Belgische studenten die in België studeren maar in het buitenland verblijven ook aangepast werd.
Deze bijlage wordt toegekend aan:
- Mobiele studenten, zijnde studenten die:
- verblijven in een andere EU-lidstaat als student;
- en in het kader van mobiliteit tussen onderwijsinstellingen tijdelijk studeren aan een Belgische universiteit of hogeschool.
- Grensstudenten zonder de Belgische nationaliteit, die :
- studeren als regelmatige leerling of student in België voor meer dan negentig dagen; en
- hun hoofdverblijfplaats op het grondgebied van een aangrenzend land hebben;
- in principe dagelijks of tenminste elk weekend terugkeren naar hun hoofdverblijfplaats.
Voorgaande studenten kunnen op basis van een bijlage 33 in België werken zonder gecombineerde vergunning en dit:
- buiten de schoolvakanties: max. 20u per week en voor zover de tewerkstelling verenigbaar is met de studies
- tijdens de schoolvakanties: onbeperkt
Op de bijlage 33 zal de melding ‘Arbeidsmarkt: beperkt’ staan.
Voor meer info kan je terecht op de website van het agentschap integratie en inburgering.
Bron: Wet van 11 juli 2021 tot wijziging van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, wat betreft de studenten, BS 5 augustus 2021; KB van 13 oktober 2021 tot wijziging van het koninklijk besluit van 8 oktober 1981 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen wat betreft de studenten, BS 19 oktober 2021.
