Op 21/06/2018 heeft de Europese Raad de herziene detacheringsrichtlijn goedgekeurd. De Lidstaten kregen 2 jaar de tijd om deze richtinglijn om te zetten in hun nationaal recht, namelijk tot 30/07/2020.
In België werd de nieuwe detacheringsrichtlijn ondertussen omgezet in nationaal recht door de wet van 12/06/2020 houdende diverse bepalingen inzake de detachering van werknemers. Ook Frankrijk, Nederland en Duitsland hebben reeds omzettingswetgeving aangenomen.
De detacheringsrichtlijn heeft enkel betrekking op de arbeidsrechtelijke aspecten van een tijdelijke tewerkstelling in een ander land (detachering). Het gaat dus over de van toepassing zijnde arbeidsvoorwaarden. De regels op het vlak van fiscaliteit en sociale zekerheid blijven dus onveranderd.
Het principe van ‘gelijk loon voor gelijk werk op dezelfde plaats‘ werd opgenomen in de nieuwe detacheringsrichtlijn voor werkgevers die hun personeel binnen de Europese Unie detacheren.
Harde kern van arbeidsvoorwaarden
De oude detacheringsrichtlijn voorzag dat het recht van het land van herkomst van toepassing bleef op de arbeidsovereenkomst van de gedetacheerde werknemer. Gedurende de tijdelijke tewerkstelling in het tijdelijke werkland moest men wel rekening houden met een harde kern van arbeidsvoorwaarden (dwingende bepalingen tot minimale bescherming), met name:
- maximale werk- en minimale rustperioden;
- minimumaantal betaalde vakantiedagen;
- minimumlonen, inclusief vergoedingen voor overwerk (m.u.z. aanvullende bedrijfspensioenregelingen);
- voorwaarden voor het ter beschikking stellen van werknemers (inzonderheid door uitzendbedrijven);
- gezondheid, veiligheid en hygiëne op het werk;
- beschermende maatregelen m.b.t. de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden van zwangere of pas bevallen vrouwen, kinderen en jongeren;
- gelijke behandeling mannen en vrouwen alsook andere bepalingen inzake niet-discriminatie.
Uitbreiding harde kern – beloning, huisvesting en reiskosten
In de strijd tegen sociale dumping en oneerlijke concurrentie voorziet de nieuwe detacheringsrichtlijn dat alle werknemers die op dezelfde plaats arbeidsprestaties leveren op identieke wijze moeten worden bezoldigd, ongeacht het land van gewoonlijke tewerkstelling. Dit gaat dus verder dan de minimumlonen. Het betreft de regels inzake bezoldiging zoals bepaald bij wet of algemeen verbindende CAO’s.
De harde kern van arbeidsvoorwaarden wordt eveneens uitgebreid met de huisvestingsvoorwaarden en de terugbetaling van reiskosten.
Het is aan het gastland om dit beloningsbegrip te bepalen. De lidstaten zijn derhalve verplicht om de noodzakelijke informatie hieromtrent te verstrekken op een officiële website van de overheid.
Toeslagen i.v.m. de detachering voor zover ze de terugbetaling zijn van door de detachering gemaakte kosten mogen niet worden beschouwd als deel van de beloning.
12 maanden
De detacheringsduur voor wat betreft de arbeidsrechtelijke aspecten wordt vastgesteld op 12 maanden (verlengbaar met 6 maanden tot max. 18 maanden na gemotiveerde kennisgeving). Dit in tegenstelling tot de detacheringstermijn m.b.t. de sociale zekerheid (24 maanden of langer in bepaalde gevallen).
Na deze 12 of 18 maanden zal op de arbeidsovereenkomst niet langer het recht van het land van herkomst van toepassing zijn. De gewoonlijke plaats van tewerkstelling wordt dan die van het gastland. Bijgevolg zullen alle arbeidsrechtelijke bepalingen van het gastland van toepassing zijn op de arbeidsovereenkomst, met uitzondering van de voorwaarden en procedures voor het sluiten en beëindigen van de arbeidsovereenkomst en de aanvullende pensioenregelingen. Dit vanaf de eerste dag na het einde van de 12 of 18 maanden.
Opgelet: indien een gedetacheerde werknemer wordt vervangen voor hetzelfde werk op dezelfde plaats moet hiermee rekening gehouden worden bij de termijn van 12 of 18 maanden.
Uitzendarbeid
De EU richtlijn voor uitzendkrachten 2008/104 voorzag reeds in regels met betrekking tot gelijke behandeling voor uitzendkrachten die ter beschikking gesteld werden door een uitzendkantoor aan een gebruikende onderneming. Dit wordt nu uitgebreid naar gedetacheerde uitzendkrachten (cf. art. 5 van richtlijn 2008/104).
De gebruiker dient het uitzendkantoor te informeren over de toepasselijke loon-en arbeidsvoorwaarden in de onderneming van de gebruiker, tenzij er een afwijking op het principe van gelijke behandeling van toepassing is waardoor er geen noodzaak is om deze informatie te delen.
Transportsector
De transportsector valt niet onder de nieuwe detacheringsrichtlijn. Hiervoor zal een specifieke regeling uitgewerkt worden. Tot die tijd zal de oude detacheringsrichtlijn van toepassing blijven.
Bron: Richtlijn (EU) 2018/957 van het Europees Parlement en de Raad van 28 juni 2018 tot wijziging van Richtlijn 96/71/EG betreffende de terbeschikkingstelling van werknemers met het oog op het verrichten van diensten, EU-Pb van 9 juni 2018; Wet van 12 juni 2020 houdende diverse bepalingen inzake de detachering van werknemers, BS 18 juni 2020.
