Een bijzondere machtenbesluit heeft maatregelen vastgelegd om ervoor te zorgen dat de werkgevers in cruciale sectoren en essentiële diensten over voldoende werknemers beschikken om verder te blijven functioneren.
Opgelet: het betreft enkel de cruciale bedrijven en essentiële diensten zoals omschreven in het MB van 23 maart 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, tenzij uitdrukkelijk anders werd vermeld.
Deze maatregelen gelden voor de periode van 1 april tot en met 30 juni, tenzij uitdrukkelijk anders werd vermeld.
Vrijwillige overuren
Hierover kan u meer informatie terugvinden in ons artikel ‘Tijdelijke verhoging vrijwillige overuren voor cruciale sectoren‘.
Neutralisering studentenuren in het tweede kwartaal 2020
Hierover kan u meer informatie terugvinden in ons artikel ‘Neutralisering uren in het tweede kwartaal 2020 voor het studentencontingent‘.
Deze maatregel geldt voor alle sectoren en dus niet enkel voor de cruciale sectoren.
Opeenvolgende arbeidsovereenkomsten van bepaalde duur
Er wordt voorzien in de mogelijkheid tot afsluiten van nopeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd in de kritieke sectoren in afwijking van artikel 10 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.
Het sluiten van opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd van minimaal 7 dagen zal tijdelijke mogelijk zijn zonder verdere begrenzing, zonder dat dit het ontstaan van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd tot gevolg heeft.
Terbeschikkingstelling werknemers
Werkgevers zullen tijdelijk op soepele wijze hun werknemers ter beschikking kunnen stellen van werkgevers in de kritieke sectoren. Er wordt bijgevolg een tijdelijke afwijking voorzien op art. 31 van de wet van 24 juli 1987 betreffende de tijdelijke arbeid, de uitzendarbeid en het ter beschikking stellen van werknemers ten behoeve van gebruikers.
Een werkgever kan bijgevolg naast zijn gewone activiteit(en) zijn vaste werknemers ter beschikking stellen van een gebruiker die tot de kritieke sectoren behoort, teneinde het hoofd te kunnen bieden aan de gevolgen van de COVID-19 epidemie in het bedrijf van de gebruiker, op voorwaarde dat die vaste werknemers reeds vóór 10 april 2020 in dienst zijn getreden bij de werkgever.
De voorwaarden en de duur van de terbeschikkingstelling moeten worden vastgelegd in een geschrift ondertekend door de werkgever, de gebruiker en de werknemer. Het geschreven akkoord van de werknemer is evenwel niet vereist wanneer de stilzwijgende toestemming een gewoonte is in de bedrijfstak waar de werknemer wordt tewerkgesteld. Dit geschrift moet worden opgesteld vóór het begin van de terbeschikkingstelling.
De overeenkomst die de werknemer met zijn werkgever verbindt, blijft gelden tijdens de periode van de ter beschikking stellen. De gebruiker wordt echter hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van de sociale bijdragen, lonen, vergoedingen en voordelen die daaruit volgen.
De gebruiker moet ervoor zorgen dat de werknemers in veilige omstandigheden kunnen werken. De mechanismes die de werknemers tegen sociale dumping moeten beschermen (bv. het principe van gelijk loon voor gelijk werk) blijven van toepassing.
Degressiviteit werkloosheidsuitkeringen
De degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen voor volledig werklozen wordt tijdelijk bevroren. Het bedrag waarop een volledig werkloze recht heeft op 01/04 wordt bevroren tot 30/06 en de cascade van de degressiveit wordt verlengd.
Deze maatregel geldt voor alle sectoren en dus niet enkel voor de cruciale sectoren.
Schoolverlaters hebben normaal recht op inschakelingsuitkeringen gedurende 36 maanden (verlengbaar in bepaalde gevallen vb. opleiding/ studies,…). Om de 36 maanden te bepalen wordt geen rekening gehouden met de periode vanaf april t.e.m. juni 2020 (3 maanden). Er is geen verlenging indien het recht op inschakelingsuitkeringen reeds was beëindigd voor 01/04/2020.
Asielzoekers
Verzoekers om internationale bescherming (asielzoekers) mogen op dit ogenblik werken op voorwaarden dat zij vier maanden na het indienen van dat verzoek nog geen beslissing betekend kregen van het commissariaat-generaal voor vluchtelingen en staatlozen (CGVS). Zij kunnen vanaf dat moment gedurende de rest van hun procedure werken, inclusief tijdens het eventuele beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen tegen de beslissing van het CGVS.
Gezien de huidige crisissituatie en het gebrek aan arbeiders in sommige sectoren door het sluiten van de grenzen is er een zeer grote nood aan bijkomende werkkrachten in België.
De tewerkstelling van asielzoekers wordt bijgevolg versoepeld zodat asielzoekers ook reeds voor de afloop van de termijn van 4 maanden mogen werken op voorwaarde dat hun verzoek geregistreerd werd ten laatste op 18 maart 2020 en op voorwaarde dat de asielzoekers een opvangplaats krijgen bij de werkgever, teneinde het aantal verplaatsingen door werknemers te beperken.
Deze maatregel geldt voor alle sectoren en dus niet enkel voor de cruciale sectoren.
Vitale sectoren
Onderstaande maatregelen hebben enkel betrekking op de zogenaamde vitale sectoren, met name:
- PC 144 (landbouw)
- PC 145 (tuinbouw)
- PC 146 (bosbouw)
- PC 322 (uitzendarbeid) voor zover de uitzendkrachten tewerkgesteld worden bij een gebruiker van een van de bovenvermelde sectoren
Tijdskrediet en loopbaanonderbreking
Tijdskrediet en loopbaanonderbreking kan tijdelijk geschorst worden om bij de eigen werkgever uit een vitale sector terug aan de slag te gaan en zal kunnen hernomen worden onder de oorspronkelijke voorwaarden en voor de resterende duur na de tijdelijke tewerkstelling.
Daarnaast zal het mogelijk zijn voor een werknemer om het tijdskrediet of de loopbaanonderbreking tijdelijk te schorsen voor een tijdelijke tewerkstelling bij een andere werkgever die behoort tot een vitale sector.
De werknemer moet de schorsing van het tijdskrediet of de loopbaanonderbreking schriftelijk meedelen aan de RVA. De RVA kan voorzien in een modelformulier om deze mededeling te verrichten.
De tijdelijke schorsing van het tijdskrediet of de loopbaanonderbreking is momenteel slechts mogelijk tot 31/05/2020, maar kan nog verlengd worden bij KB tot 30/06/2020.
Tijdelijke werklozen en SWT’ers
Tijdelijk werklozen die in de vitale sectoren aan de slag gaan kunnen het loon voor deze tewerkstelling cumuleren met 75% van de tijdelijke werkloosheidsuitkering (incl. toeslag 5,63 euro). geldt voor tijdelijke werklozen en dat voor de maanden april en mei (verlengbaar met 1 maand).
Ook SWTers kunnen met behoud van een deel van hun uitkering, het werk tijdelijk hernemen bij hun vroegere werkgever. De SWTers behouden hun aanvullende vergoeding.
Voorbeeld:
De werknemer hervat het werk voor rekening van een tuinbouwer. Deze geeft in Dimona een tewerkstelling aan vanaf dinsdag 5 mei tot en met vrijdag 15 mei 2020. Deze periode dekt 11 kalenderdagen. Er ligt één zondag in, die trekken we af: 11 – 1 = 10 (X = 10)
Stel dat de werknemer in de maand mei 20,5 tijdelijke werkloosheidsuitkeringen zou ontvangen.
X/4 = 10/4 = 2,5
We verminderen het aantal uitkeringen met 2,5. De werknemer ontvangt 20,5 – 2,5 = 18 uitkeringen.
Bron: Bijzondere-machtenbesluit nr. 14 tot uitvoering van artikel 5, § 1, 5°, van de wet van 27 maart 2020 die machtiging verleent aan de Koning om maatregelen te nemen in de strijd tegen de verspreiding van het coronavirus COVID-19 (II) tot vrijwaring van een vlotte arbeidsorganisatie in de kritieke sectoren, BS 28/04/2020; Koninklijk besluit tot het tijdelijk versoepelen van de voorwaarden waaronder
werklozen, al dan niet met bedrijfstoeslag, kunnen worden tewerkgesteld in vitale sectoren en tot het tijdelijk
bevriezen van de degressiviteit van de volledige werkloosheidsuitkeringen, BS 30/04/2020; https://www.nathaliemuylle.be/nieuws/zorgen-dat-cruciale-diensten-over-voldoende-werknemers-beschikken.
