Als algemene regel geldt dat er geen uitzendovereenkomst kan worden gesloten met als bedoeling om deze onmiddellijk te schorsen wegens tijdelijke werkloosheid, m.a.w. wanneer men wist dat de overeenkomst in realiteit niet kon worden uitgevoerd.
De RVA maakt daarom een onderscheid tussen situaties vóór 14.03.2020 en de situaties na 13.03.2020.
Situatie vóór 14.03.2020
Tijdelijke werkloosheid overmacht is mogelijk voor uitzendkrachten indien de uitzendovereenkomst is
- aangevat vóór 14.03.2020 of na 13.03.2020, maar getekend was vóór 14.03.2020
- of de uitzendovereenkomst weliswaar is getekend én aangevat na 13.03.2020 maar een ononderbroken verlenging betreft van een overeenkomst aangevat vóór 14.03.2020 of na 13.03.2020, maar getekend was vóór 14.03.2020.
De tijdelijke werkloosheid kan echter enkel toegepast worden indien de uitzendkracht samen met de vaste werknemers van zijn
ploeg/dienst tijdelijk werkloos wordt gesteld.
In principe is het mogelijk om de overeenkomst volledig te schorsen.
Er zal wel worden gecontroleerd of er na de periode van tijdelijke werkloosheid ook effectief wordt gewerkt in het kader van deze of een aansluitende arbeidsovereenkomst. Het is immers niet de bedoeling om overeenkomsten te sluiten die samen volledig worden gedekt door tijdelijke werkloosheid. Dat betekent niet dat de tijdelijke werkloosheid te allen tijde (retroactief) zal worden geweigerd in het concrete geval van een niet tewerkstelling na de periode van tijdelijke werkloosheid. De tijdelijke werkloosheid kan worden aanvaard indien er na het einde van
de lopende uitzendovereenkomst en de periode van tijdelijke werkloosheid normaal gezien een nieuwe overeenkomst zou worden gesloten.
Situatie na 13.03.2020
Tijdelijke werkloosheid overmacht is onder bepaalde voorwaarden mogelijk voor uitzendkrachten indien de uitzendovereenkomst is aangevat na 13.03.2020 en het geen ononderbroken verlenging betreft van een overeenkomst die ofwel was aangevat vóór 14.03.2020, ofwel was aangevat na 13.03.2020, maar getekend vóór 14.03.2020.
Concreet is er sprake van een indiensttreding van een “nieuwe” uitzendkracht.
De tijdelijke werkloosheid kan echter enkel toegepast worden indien:
- de uitzendkracht in dienst is genomen om bedrijfsorganisatorische redenen (bv. ter vervanging van een werknemer die een onontbeerlijke schakel is om de werking van het bedrijf te verzekeren);
- de uitzendkracht wordt in dienst genomen met opeenvolgende weekcontracten
- ‘weekcontract’ contract 5 dagen per week of een contract <5 dagen per week op voorwaarde dat
tijdens die dagen een voltijds werkrooster van een volledige week wordt gerespecteerd (bv. 4 x 9u, als 36u = voltijds) of een weekendoverbruggingscontract (in de regel twee dagen). - ‘opeenvolgend’: geen andere onderbreking dan een weekend, een weekend plus inacitviteitsdag indien 4-dagenweek of 5 dagen tussen het weekend waarin de weekoverbrugging werkt. Individueel en collectief verlof wordt niet als onderbreking beschouwd.
- ‘weekcontract’ contract 5 dagen per week of een contract <5 dagen per week op voorwaarde dat
- de uitzendkracht samen met de vaste werknemers van zijn ploeg/dienst tijdelijk werkloos wordt gesteld;
- er in de onderneming op regelmatige basis nog minstens gedeeltelijk gewerkt wprdt (bv. stelselmatig twee dagen per week). Het is met andere woorden niet mogelijk om de overeenkomst volledig te schorsen. Een gedeeltelijke (grote of kleine) schorsing kan wel.
Opgelet: wanneer het in bepaalde gevallen volstrekt onmogelijk is om te werken (bv. omdat de overheid de sluiting heeft bevolen van horecazaken vanaf 19.10.2020 of van niet essentiële winkels vanaf 02.11.2020, of omdat de werknemer in quarantaine moet), dan kan de regeling die ten aanzien van uitzendkrachten gold vóór 14.03.2020 worden toegepast voor zover het uitzendcontract was gesloten vóór de datum waarop de overheid heeft beslist bepaalde activiteiten te verbieden.
Specifieke situatie: de uitzendkracht had in de week van 9 tot 13 maart 2020 een weekcontract, maar de uitzendovereenkomst werd vanaf 16 maart 2020 niet verlengd. Indien in die situatie nog in de loop van de maand maart 2020 of uiterlijk in de week van 6 tot 10 april 2020 nieuwe opeenvolgende weekcontracten bij dezelfde gebruiker worden gesloten, kan de uitzendkracht in die nieuwe uitzendovereenkomsten samen met de vaste werknemers tijdelijk werkloos worden gesteld.
Opgelet! Deze nieuwe overeenkomsten mogen niet met terugwerkende kracht opgemaakt worden.
Het voorgaande geldt ook indien de uitzendovereenkomst gevolgd wordt door een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur of bepaalde duur bij de gebruiker (op voorwaarde dat er een effectieve tewerkstelling voorzien is in de arbeidsovereenkomst voor bepaalde duur).
Quarantaine
Uitzendkrachten die een zekere anciënniteit hebben bij een gebruiker, kunnen vanaf 01.12.2020, indien ze in quarantaine moeten, gedurende de duur van de quarantaine tijdelijk werkloos gesteld worden, ongeacht de duur van de opdracht of van het uitzendcontract.
Hiervoor is het vereist dat de uitzendkracht in de periode van de 4 weken voorafgaand aan de week waarin de quarantaine zich voordoet, minstens 1 dag per week tewerkgesteld geweest zijn als uitzendkracht bij dezelfde gebruiker.
Voorbeeld: indien de uitzendkracht op woensdag 08.12.2020 in quarantaine moet, moet hij in de periode van maandag 08.11.2020 tot en met zondag 05.12.2020 in iedere week minstens 1 dag als uitzendkracht bij dezelfde gebruiker gewerkt hebben.
Bovendien kan de uitzendkracht kan maar tijdelijk werkloos worden gesteld wegens quarantaine voor de dagen waarop hij normaal gezien tewerkgesteld zou zijn geweest bij de gebruiker, mocht hij niet in quarantaine zijn.
Voorbeeld : de uitzendkracht heeft de laatste 4 weken op maandag en dinsdag gewerkt bij gebruiker X. In week 5 was eveneens een tewerkstelling op maandag en dinsdag voorzien. Indien hij in week 5 van maandag tot en met vrijdag in quarantaine moet, kan hij tijdelijk werkloos gesteld worden wegens quarantaine voor de 2 dagen waarop hij normaal gewerkt zou hebben bij gebruiker X (maandag en dinsdag).
Indien de uitzendkracht werkt met korte contracten bij verschillende gebruikers, wordt per gebruiker gekeken of hij aan de voorwaarden voldoet.
Voorbeeld : de uitzendkracht werkt regelmatig op maandag en dinsdag bij gebruiker X en op woensdag bij gebruiker Y maar heeft in de laatste 4 weken enkel gewerkt bij gebruiker X. Er kan enkel tijdelijke werkloosheid quarantaine aangevraagd worden voor de weggevallen dagen bij gebruiker X (maandag en dinsdag).
Ten slotte moet de tijdelijke werkloosheid overmacht op grond van quarantaine beperkt zijn tot de duur van de quarantaine van de uitzendkracht.
In de instructies van de RVA staat duidelijk dat werknemer waarvan de reisbestemming op het ogenblik van vertrek als rode zone aangeduid stond, geen recht hebben op tijdelijke werkloosheid indien zij na hun terugkeer in quarantaine moeten en niet kunnen telewerken.
Zie ook het artikel i.v.m. het reisverbod voor niet-essentiële reizen vanaf 27/01/2021.
Bron: FAQ Corona RVA.