In ons artikel “Arbeidsrechtelijke omkadering van een arbeidsongeschiktheid tijdens de jaarlijkse vakantie” hebben we reeds meegedeeld dat er wijzigingen op til waren betreffende de regels voor de opname van de jaarlijkse vakantie, doch het was toen nog niet duidelijk wanneer deze regels in voege zouden treden. Het Koninklijk besluit dat voorgaande regelt, is op 16 maart 2023 gepubliceerd.
Vanaf het vakantiejaar 2024 zijn onderstaande regels van toepassing.
Arbeidsongeschiktheid tijdens de jaarlijkse vakantie
Wanneer een werknemer ziek wordt tijdens de opname van wettelijke vakantiedagen, heeft de werknemer vanaf 1/1/2024 recht om de vakantiedagen waarop hij ziek was, later op te nemen.
Als de werknemer van dit recht gebruik wilt maken, moet hij dit aan de werkgever meedelen, uiterlijk bij de overhandiging van het geneeskundig attest. De werknemer moet dus steeds een geneeskundig getuigschrift voorleggen, ook wanneer dit niet vereist zou zijn. Wanneer de werknemer zich niet op zijn thuisadres bevindt, moet hij de werkgever onmiddellijk op de hoogte brengen van zijn verblijfsadres. Indien alle regels correct nageleefd worden, behoudt de werknemer het aantal vakantiedagen die samenvallen met de dagen van arbeidsongeschiktheid vanaf het einde van de periode van arbeidsongeschiktheid.
De werknemer heeft in principe recht op een gewaarborgd loon voor de dagen van arbeidsongeschiktheid die samenvallen met de vakantie. De regels betreffende de wijziging van het gewaarborgd loon moeten echter nog uitgewerkt worden.
Model geneeskundig getuigschrift
De wetgever zal een specifiek model van geneeskundig getuigschrift introduceren. Een koninklijk besluit zal dit model nog vaststellen.
Als de werknemer dit specifiek attest overhandigt aan de werkgever, moet de werknemer niet uitdrukkelijk meedelen dat hij het behoud van de wettelijke vakantiedagen wenst.
De NAR heeft zich in advies nr.2.373 uitgesproken over dit model van geneeskundig getuigschrift.
Andere onderbrekingen?
Verder mogen onderstaande periodes van arbeidsonderbreking vanaf 1/1/2024 ook niet meer aangerekend worden op de jaarlijkse vakantie, of indien ze zich voordoen tijdens een vakantieperiode:
- arbeidsongeval en beroepsziekte;
- gewone ziekte of ongeval;
- moederschapsrust of vaderschapsverlof (artikel 39 van de arbeidswet);
- geboorteverlof (wet op de arbeidsovereenkomsten);
- adoptieverlof;
- profylactisch verlof;
- pleegzorgverlof (artikel 30quater van de wet op de arbeidsovereenkomsten);
- pleegouderverlof (artikel 30sexies van de wet op de arbeidsovereenkomsten);
- de deelneming aan cursussen of studiedagen gewijd aan sociale promotie.
Bij de overige onderbrekingen (bijvoorbeeld volledige werkverwijdering als maatregel van moederschapsbescherming) blijft wel het principe van de “eerste schorsing primeert” overeind.
Wijziging arbeidsreglement
De procedure die de werknemer moet volgen wanneer hij gebruik wilt maken van zijn recht op behoud van de vakantiedagen waarop hij ziek was, moet in het arbeidsreglement omschreven worden. Hiervoor moet echter niet de normale procedure m.b.t. de wijziging van het arbeidsreglement gevolgd worden. De werkgever kan dit dus gewoon toevoegen aan het bestaande arbeidsreglement.
Inwerkingtreding
Voorgaande systeem van behoud van vakantiedagen zal voor het eerst toegepast kunnen worden vanaf vakantiejaar 2024.
Overdracht wettelijke vakantiedagen naar volgend vakantiejaar
Momenteel voorziet de wetgeving op de jaarlijkse vakantie dat de werkgever de nog openstaande vakantiedagen voor bedienden in december en voor wie het onmogelijk was deze nog op te nemen voor het einde van het jaar, moet uitbetalen zonder dat deze dagen in de verdere toekomst nog opgenomen mogen worden.
Overmacht wordt daarbij beschouwd als een onvoorzienbare gebeurtenis, buiten de wil van de bediende om. Hierbij kan gedacht worden aan ziekte, moederschapsrust, arbeidsongeval, …Daarnaast is het ook mogelijk dat een arbeider zijn vakantiedagen niet meer kan opnemen omwille van overmacht.
Vanaf vakantiejaar 2024 mogen voormelde vakantiedagen wel overgedragen worden naar de volgende 2 kalenderjaren die volgen op het oorspronkelijke vakantiejaar.
Voorgaande is enkel mogelijk wanneer er wettelijke vakantiedagen van een vorig vakantiejaar zijn overgedragen vanwege één (of meerdere) arbeidsonderbreking(en) uit de lijst:
- arbeidsongeval en beroepsziekte;
- gewone ziekte of ongeval;
- moederschapsrust of vaderschapsverlof (artikel 39 van de arbeidswet);
- geboorteverlof (wet op de arbeidsovereenkomsten);
- adoptieverlof;
- profylactisch verlof;
- pleegzorgverlof (artikel 30quater van de wet op de arbeidsovereenkomsten);
- pleegouderverlof (artikel 30sexies van de wet op de arbeidsovereenkomsten).
Voor de overige onderbrekingen is deze regel niet van toepassing, en moeten de dagen dus verplicht opgenomen worden in het betreffende vakantiejaar zonder mogelijkheid tot overdracht.
Hoogstwaarschijnlijk komt er voor een volledige werkverwijdering als maatregel van moederschapsbescherming nog een uitzondering op de algemene regel dat deze schorsing geen aanspraak maakt op een overdracht, en zal deze werknemer bij het voorleggen van een medisch attest toch de dagen kunnen overdragen.
Betaling van de vakantiedagen die overgedragen worden
De dagen die overeenkomstig voorgaande overgedragen mogen worden naar de volgende 2 kalenderjaren, moeten in december van het betreffende vakantiejaar wel uitbetaald worden door de werkgever. De berekening van het loon gebeurt op basis van het loon van de maand december, eventueel vermeerderd met het dubbel vakantiegeld als dit nog niet uitbetaald is.
De arbeiders hebben hun vakantiegeld reeds ontvangen van de vakantiekas.
Er volgt dan ook een wijziging van het vakantieattest aangezien dit nu ook het aantal dagen moet vermelden dat overgedragen kan worden naar de volgende 24 maanden.
Inwerkingtreding
De overdracht van de wettelijke vakantiedagen kan pas ten vroegste vanaf vakantiejaar 2024, m.a.w. dagen die overgedragen worden in december 2024 naar de volgende jaren 2025 en 2026. Het gaat dan wel over de vakantiedagen die nu opgebouwd worden in vakantiedienstjaar 2023.
Onduidelijkheden blijven
Het luik i.v.m. de over te dragen vakantiedagen is gepubliceerd, maar roept echter nog een aantal vragen op. De wetgever moet deze punten nog verder uitklaren, zoals o.a. wat gebeurt er bij een wijziging van arbeidsregime, hoe gebeurt de verrekening bij een nieuwe werkgever bij opname van een overgedragen dag, … .
Wordt m.a.w. vervolgd…
Bron : KB van 8 februari 2023 tot wijziging van de artikelen 3, 35, 46, 60, 64, 66 en 68 en de invoering van een artikel 67bis in het koninklijk besluit van 30 maart 1967 tot bepaling van de algemene uitvoeringsmodaliteiten van de wetten betreffende de jaarlijkse vakantie van de werknemers, B.S. 16 maart 2023.
